İzmir Valiliği, Efeler Yolu Gastronomi Günleri etkinliği çerçevesinde Ödemiş ve Tire'de birçok ünlü ismi konuk etti. Bu etkinlikte bölgenin eşsiz doğal güzellikleri, tarihi zenginlikleri ve mutfak kültürü tanıtılarak, turizm ve gastronomi potansiyeli ön plana çıkarıldı.
Efe/zeybek temasını işleyen kültür rotası ile geniş bir coğrafyayı kapsayan Efeler Yolu, bu etkinlikte önemli bir rol oynadı ve katılımcıların ilgisini çekti. Geleneksel mimarisini korumayı başaran ender yerleşim alanlarından biri olan Birgi, konakları, camileri, türbeleri, medreseleri, hamamları ve çeşmeleri ile beylikler döneminden günümüze kadar ulaşan pek çok tescilli yapısı ile turizm potansiyeline vurgu yapıldı. Birgi’deki halkın kullanabildiği odun ateşinde nohut mayalı ekmek pişirilen sokak fırınlarının köklü geleneği de etkinlikte yaşatıldı.
Gastronomi Günleri'nin İlk Günü
Efeler Yolu Gastronomi Günleri'nin ilk gününde; Lübbey, Ödemiş ve Birgi rotası keşfedildi. “Hayalet Köy” olarak bilinen Lübbey ile başlayan gezi, Ödemiş Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ile devam etti. Konuklar, 1926 yılında inşa edilen ve şimdilerde Ödemiş ve Küçükmenderes havzasının tarihini tanıtan Kent Arşivi müzesinde geçmişe yolculuk yaptı. Coğrafi işaretli 'Töngül Pide' ve 'Ödemiş Tulum Peyniri' katılımcılara tanıtıldı. Birgi'nin simgelerinden Çakırağa Konağı'nın bahçesinde, İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban'ın ev sahipliğinde, ünlü şef Osman Sezener tarafından özel bir akşam yemeği sunuldu. Yüzyıllardır ayakta kalan Çakırağa Konağı'nda Efeler, misafirlere unutulmaz bir gösteri sundu.
“Tarihimiz Açısından Çok Önemli”
Gastronomi Günleri'nde lezzet tutkunlarıyla buluşan İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban, bölgenin çok güzel bir coğrafyaya sahip olduğunu belirterek, “Doğal güzellikler, tarihi varlıklar ve gastronomi zenginliği açısından çok özel bir havzadan bahsediyoruz. Buradaki yerel kalkınmaya katkı sunmak istiyoruz. İzmir, ticari limanı ile dünyaya entegre bir şehir olmasına rağmen, iç bölgeleri doğal ve bakir kalmayı başardı,” dedi.
“Bu Havzada Birçok Ürünü Doğal Haliyle Bulabilirsiniz”
Vali Elban, “Türkiye'deki kestanenin yüzde 70'i bu havzalarda yetişiyor. Zeytin ve incir çeşitleri açısından oldukça zengin bir bölge. Tüm bu ürünlerin mutfakta nasıl bir lezzet yarattığını anlatmaya gerek yok. Son bir yıldır Efeler Yolu'nu keşfettik, doğa sporları yaparak bu güzelliklerin tadını çıkardık,” diye ekledi.
“Efe-Zeybek Kültürünün Kalbi”
Gastronomi Günleri'nde katılımcılara Efeler Yolu Direktörü Prof. Dr. Özgür Özkaya, rota ile ilgili bilgi verdi. Özkaya, “Efeler Yolu, 513 kilometrelik kültür rotasıdır. Bu rota, Bozdağ ve Aydın sıra dağlarını kapsıyor. Türkiye'de daha önce yapılmamış unsurlar barındırıyor. Amacımız yürüyüşçülerin köyleri görmesini sağlamak ve Efe-zeybek kültürünü tanıtmaktır,” dedi.
İkinci Gün Etkinlikleri
Etkinliğin ikinci gününde, 650 yıllık Ahilik geleneği ile Tire Pazarı'nın açılışı gerçekleştirildi. Katılımcılar, Tire esnaf kahvaltısı olan Tak Tak Kebabı ve Tandır Çorbası'nın tadına baktı. Türkiye'nin en büyük açık hava pazarı olan Tire Pazarı'nın önemi vurgulandı. Ardından Tire Süt Ürünleri Kooperatifi ziyaret edildi ve bölgedeki peynir çeşitleri hakkında bilgi verildi. Kaplan Köyü’ndeki zengin mutfak kültürü de katılımcılara tanıtıldığında, özel yemekler sunuldu.
Efeler Kültür Yolu Rotası Nedir?
İzmir'in Bornova ilçesinden başlayarak Nif dağı ve Bozdağ sıradağlarını aşarak Kiraz'ın yaylalarına uzanan Efeler Yolu, 513 kilometrelik işaretli bir yürüyüş yoludur. Ayrıca, bir pasaport ve mühür sistemine de sahiptir. Efeler Yolu, sorumlu turizm çalışmaları ile Green Destinations “Top 100 Stories” arasında yer almayı başarmıştır. Efeler Yolu, 2025'te Avrupa Konseyi Kültür Rotaları'na kabul edilen ilk kültür rotası olmuştur ve Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı tarafından GoTurkiye platformunda tanıtılmaktadır.
