İzmir Büyükşehir Belediyesi, Körfez'de balık ölümlerine neden olan alg patlamalarıyla mücadelenin yeni bir yolunu hayata geçirmeye hazırlanıyor.
İzmir Körfezi'nde Yeni Çözüm: Modifiye Kil Uygulaması Başlıyor
Sıcak hava koşullarının etkisiyle zararlı alglerin çoğalması İzmir Körfezi'nde tehdit oluşturmaktayken, bilimsel bir çözüm üreten İzmir Büyükşehir Belediyesi, Çin Bilimler Akademisi ile iş birliği yaparak modifiye kil yöntemini devreye almayı planlıyor.
“Bu Yöntem Bir Müdahale Değil, Bir İyileştirme”
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin, Körfez'deki alg patlamaları ile başa çıkmak için gündeme getirdiği modifiye kil yöntemi üzerine, Çin Bilimler Akademisi Oşinoloji Enstitüsü’nden (IOCAS) Dr. Isaac Yongquan Yuan çarpıcı açıklamalarda bulundu. Dr. Yuan, bu yöntemin İzmir Körfezi'ndeki balık ölümlerine neden olan alg patlamalarına karşı “yangın söndürücü” olarak işlev görecek en doğal ve çevre dostu müdahale aracı olduğunu dile getirdi. “Modifiye kil, doğadan gelen, doğaya geri dönen, zararsız ama etkili bir bilimsel araçtır. Bu yöntem, deniz ortamına zarar vermeden, onu boğulmaktan kurtarıyor. Bu, bir müdahale değil, doğayı korumanın ve iyileştirmenin bir yoludur” ifadelerini kullandı.
İzmir Körfezi, son yıllarda artan sıcaklıklarla birlikte yaz aylarında sıkça zararlı alg patlamalarına maruz kalıyor. Bu mikroskobik algler, suyun rengini değiştirirken, oksijen tüketimine neden olmakta ve toksin salınımıyla balık ölümlerine yol açmakta. İzmir Büyükşehir Belediyesi, bu sorunun çözümünde modifiye kil yöntemini etkin bir şekilde kullanmayı planlıyor. UNESCO’nun önerisi doğrultusunda İzmir'e gelen ve modifiye kil uygulaması hakkında bir sunum yapan Dr. Isaac Yuan, bu yöntemle ilgili bilimsel verileri ve soruları video konferansla yanıtladı. “Bu, doğaya bir müdahale değil, onu koruma refleksidir” dedi.
“Dünyada 60’tan Fazla Ülkede Görülüyor”
Alg patlamaları ile ilgili konuşan Dr. Yuan, “Alg patlamaları, mikroskobik alglerin deniz suyunda kontrolsüz bir şekilde çoğaldığı dönemde ortaya çıkar. Su yüzeyi yeşil, kahverengi veya kırmızı bir renk alır. Bu organizmalar, sudaki oksijen seviyesini hızla düşürmekte ve toksinler salgılayarak birçok canlı için ölümcül etkiler yaratmaktadır. Bu sorun yalnızca İzmir'de değil; dünya genelinde 60’tan fazla ülkede yaşanıyor. İzmir Körfezi'nde 2025 yılında yapılan gözlemler, Polykrikos türü alglerin reaktif oranının yüzde 90’a ulaşmış olduğunu göstermektedir. Bu durum, denizdeki yaşam için kırmızı alarm anlamına geliyor. Alg patlamaları, yalnızca biyolojik çeşitliliği tehdit etmekle kalmıyor, insan sağlığı, deniz ürünleri güvenliği ve ekonomik faaliyetler üzerinde de yıkıcı etkiler yaratıyor” şeklinde konuştu.
Bilimsel Katliam mı, Bilimsel Kurtarma mı?
Bazı çevreler, modifiye kilin deniz tabanına zarar verebileceğini iddia ederken, Dr. Isaac Yuan bu iddiaları bilimsel verilerle çürütüyor. “Denizlerde meydana gelen alg patlamaları, tıpkı bir orman yangını gibi sonuçlar doğuruyor, binlerce canlı yok oluyor ve oksijen tükeniyor. Biz, doğadan gelen bir elementle bu yangına müdahale ediyoruz. Yaptığımız şey, denizi çamurla kaplamak değil, bilimsel yöntemlerle bir ekosisteme ilk yardım yapmaktır. Pasif kalmak daha büyük bir ihmaldir” şeklinde ifade etti. Modifiye kil (Modified Clay), ilk bakışta basit bir toprak gibi görünebilir ancak yüzey özellikleri bilimsel yöntemlerle değiştirilen bir malzemedir. Deniz ortamında uygulandığında, zararlı algleri çekip dibe çöktürmekte, suyu temizlemekte ve oksijen seviyesini artırarak canlı yaşamını korumaktadır. Bu teknoloji, Japonya, Kore, ABD ve Çin’in kıyı şehirlerinde yıllardır başarıyla uygulanmaktadır. Bu yöntemi, tüm Körfezi temizleyecek kalıcı bir çözüm olarak düşünmemek gerekir; acil bir durum çözümü olarak yani denizdeki 'yangınlara karşı yangın söndürücü' gibi yapılabilir” dedi.
“Deniz Canlılarına Zarar Vermiyor, Aksine Fayda Sağlıyor”
Modifiye kil uygulamasının bugüne kadar Çin, Kore, Malezya, Japonya ve Peru’da başarılı olduğunu belirten Dr. Yuan, “Laboratuvarlarda ve denizlerde yaptığımız uygulamalar sonrasında oksijen seviyeleri arttı, balık ölümleri durdu ve bazı bölgelerde dip canlılarının sayısı arttı. 2005'te Nanjing'de yaptığımız uygulamadan sonra üç yıllık bir takip yapılmış ve su kalitesinin uzun süre yüksek seviyede kalması sağlanmıştır. Bu uygulama, acil müdahale yöntemidir ve yapılan araştırmalar, deniz balıkları, karides, midye gibi ticari ve ekolojik açıdan önemli türlere zarar vermediğini göstermektedir” dedi.
Türkiye’deki Uygulama Çin’le Aynı mı?
Her denizin farklı dinamikleri olduğunu vurgulayan Dr. Yuan, “Bu nedenle, Çin'de kullandığımız sistemi İzmir'e birebir taşımıyoruz. Yerel üniversiteler, İZSU, İZDENİZ ve diğer kurumlarla birlikte İzmir'e özel bir uygulama modeli geliştiriyoruz. Uygulama öncesi ve sonrası verilerin şeffaf bir şekilde paylaşılması, toplum ve karar vericilerin sürece dahil olması gerekiyor. Bu projenin sahibi sadece bilim insanları değil, yerel yönetimler, sivil toplum ve halk birlikte çalışmalıdır” diye belirtti.
“Hepimizin Amacı Doğayı Korumak”
“Kil dökmek” gibi tabirlerin müdahale anlamında algılanabildiğini ancak modifiye kil yönteminin çevre dostu ve doğal bir yaklaşım olduğunu ifade eden Dr. Isaac Yongquan Yuan, “Kullanılan modifiye kil, yalnızca zararlı algleri hedef alır ve diğer canlılara zarar vermez. Bilimde görüş ayrılıkları olabilir ancak gerçekleri saha verileri ortaya koymalıdır. 20 yılı aşkın bir süredir bu yöntemin çevreye zarar vermediğini gösteren birçok saha çalışması mevcuttur. Verilerle konuşalım, birlikte gözlemleyelim. Hepimizin amacı doğayı korumak” şeklinde konuştu.
“Korkularla Değil Bilgiyle Hareket Edelim”
Modifiye kil uygulamasının tek çözüm olmasa da acil durumlar için en etkili doğal araç olduğunu söyleyen Dr. Isaac Yuan, “Uzmanlar modifiye kilin, tıpkı bir 'yangın söndürücü' gibi kullanılması gerektiğini ifade etmektedir. Sonrasında ise kanal ve su akış sistemlerinin düzenlenmesi, arıtma tesislerinin etkinliğinin artırılması ve erken uyarı sistemlerinin kurulması gerekmektedir. Dolayısıyla modifiye kil, iyileşmenin ilk adımıdır. İzmir Körfezi’nin geleceği, denizi öldüren değil, yaşatan çözümlerle şekillenecektir” dedi.
Modifiye Kil Nedir?
Modifiye kil (MK), doğada yaygın olarak bulunan bir mineral olan kilin yüzey özelliklerinin fiziksel olarak değiştirilmesi ile elde edilen bir malzemedir. Bu kil, alglerin yüzeyine tutunarak onları su yüzeyinden dibe çöktürür. Bu sayede; Alglerin güneş ışığına ulaşması engellenir, toksin yaymaları önlenir, suya oksijen kazandırılır ve deniz canlılarının yaşam alanları korunur.
