İzmir’in Bergama ilçesine bağlı Güneşli Köyü yakınlarındaki Çoban Dede ya da Tekke Dede Türbesi, hem tarihi olaylara tanıklık eden bir alan hem de halk arasında anlatılan derin bir efsanenin merkezidir.
Tarihi Bizans’a Dayanan Köy
Çoban Dede Türbesi, Bergama’nın 20 kilometre kuzeydoğusunda, Güneşli Köyü civarında bulunmaktadır. Bu bölge, Karasi Bey’in Bizans’tan Bergama’yı ele geçirdiği döneme dayanan bir geçmişe sahiptir. Söz konusu çatışma, Bizans güçlerinin Kozak Yaylası’na çekilmesiyle Mehmet’ül-İns komutasındaki Karasi ordusu ile Güneşli Yaylası’nda gerçekleşmiştir. Savaş sırasında hayatını kaybeden komutanın anısına inşa edilen türbe ile askerlerin mezarları da aynı bölgede yer alır. Güneşli Köyü’nün eski adının “Tekke” olması da bu tarihî olaydan kaynaklanmaktadır.
Çoban Dede Hikayesi
Tarihi olayların ötesinde halk arasında anlatılan bir efsane, türbeye farklı bir anlam katar. Bu türbe, zamanla “Çoban Dede” isimli mistik bir figüre mal edilir. Yörüklerin yayla olarak kullandığı bu bölgede zamanla otlaklar kurur ve pınarlar susar. Hayvanlar susuzluktan ölme noktasına gelirken, halk büyük bir sıkıntıya düşer.
Efsaneye göre halk çaresiz kalınca Çoban Dede’ye sığınır. Çoban Dede üç gün bekler, ardından güneşi arkasına alarak değneğini fırlatır. Değneğin düştüğü yerde gürül gürül akan bir su kaynağı ortaya çıkar. Yörükler sevinç içinde geri döndüklerinde ise Çoban Dede’yi ölmüş bulurlar. Yaşandığı söylenen bu olay, türbenin halk arasında kutsal bir ziyaret yeri olarak benimsenmesine yol açar.
Çoban Dede Türbesi’ne Özel Araç ile Ulaşım
Çoban Dede Türbesi’ne İzmir merkezden özel araç ile ulaşmak için O-5 üzerinden Kazımdirik konumunda Isparta – İzmir Yolu/İzmir Çevre Yolu/O-30/E87 hedefine gidin. Ardından, Kırkağaç konumunda Akhisar Bergama Yolu/D240 hedefine gitmek için O-5 rotasını izleyin. O-5 üzerinden çıkış yaparak Akhisar Bergama Yolu/D240 üzerinde ilerleyin. Güneşli konumunda Güneşli Köyü İç Yolu hedefine ulaşmak için Soma Çevre Yolu, D240, Kozak Bergama Yolu ve Çamavlu Köyü İç Yolu rotasını takip ederseniz köye ulaşmış olacaksınız. Bu rotada ücretli geçişler bulunmaktadır.
Diğer bir alternatif olarak, D565 üzerinden Fevzi Paşa Blv hedefine gitmek için 1303. Sk. rotasını takip edin. D300, D565 ve Tekeller Köyü İç Yolu üzerinden Sarıalan hedefine gidin. Ardından, Kınık konumunda Adnan Menderes Blv./D240 hedefine ulaşmak için Örtülü Köyü İç Yolu ve Örtülü Köyü rotasını izleyin. Daha sonra, Adnan Menderes Blv./D240 üzerinde ilerleyerek Kozak Bergama Yolu üzerinden Yukarıbey hedefine gidin. Son olarak, Güneşli konumunda Güneşli Köyü İç Yolu hedefine ulaşmak için Çamavlu Köyü İç Yolu rotasını takip ederseniz köye ulaşabilirsiniz. Buradan itibaren köy halkına sorarak türbeye ulaşmak mümkün olacaktır.
Çoban Dede Türbesi’ne ESHOT ile Nasıl Gidilir?
Çoban Dede Türbesi’ne toplu taşıma ile gitmek için, Cumaovası-Aliağa yönüne giden İZBAN’a binerek Aliağa’da inin. Buradan kalkan 835 Bergama Son Durak ESHOT otobüsüne binerek Osman Nuri Ersezin durağında inmelisiniz. İndiğiniz noktadan tekrar 833 Güneşli ESHOT otobüsüne binerek Güneşli’de inerek köye ulaşabilirsiniz. Köy merkezinden türbeye ulaşmak için köy halkından yardım alabilirsiniz.
