Türkiye'de birçok sektörde yaşanan ara eleman sıkıntısı, oto bakım ve onarım alanında da ciddi bir boyuta ulaşmış durumda. Haftalık ortalama 4 bin TL gelir elde eden çıraklar, kariyerlerine devam ettiklerinde aylık 80 bin ila 100 bin TL arasında kazanç sağlayabiliyor. Fakat, bu yüksek gelir potansiyeline rağmen gençlerin bu mesleğe ilgisinin oldukça az olduğu gözlemleniyor. İzmir'in Bornova ilçesindeki 1. Sanayi Sitesi esnafı, sektörde nitelikli iş gücüne olan ihtiyacın her geçen gün arttığını belirtirken, çırak bulmanın giderek daha zor hale geldiğini vurguluyor. İzmir Oto Tamircileri Odası Başkan Vekili Mustafa Sezer, “Her sanayi dükkanında bir çırak arayışı var. Ancak maalesef çırak bulmakta zorlanıyoruz. Özellikle meslek okullarında eğitim gören öğrenciler, 11. ve 12. sınıfa geldiklerinde büyük firmalar tarafından işe alınıyorlar. Bu durum, sanayi sitelerinde çırak ve kalfa açığımızın artmasına neden oluyor. Yaz aylarında ebeveynler genellikle çocuklarına çıraklık için iş bulmak amacıyla başvuruyor fakat gelenler genelde bu işi yapmak istemiyor. Oysaki otomotiv sektöründe çırak ve kalfa ihtiyacı oldukça büyük. İyi bir usta ise 80 bin ile 100 bin TL arasında maaş alabiliyor. Çırak ve kalfa yetişmemesi sektördeki geleceği tehdit ediyor. Şu anda ustaların yaş ortalaması 60-70. Bu kişiler mesleği devam ettiremez hale geliyor. Her sanayi sitesinde, her iş yerinde çırak ve kalfalara ihtiyaç var. Eğer 5 bin çırak bulabilsek, hepsini sanayi sitelerine yerleştirmek için yeterli potansiyelimiz var” ifadelerini kullandı.
İş Yapmadan Kazanç Sağlamak Yanlış
Sanayi sektörüne 1961 yazında giriş yaptığını belirten torna ustası Bülent Kapkaç, en büyük kaybın sanatkar olarak yetişen gençliğin eksikliği olduğunu dile getirdi. 10 yıl önce çırak bulmanın daha kolay olduğunu söyleyen Kapkaç, “Şu anda esnafın en büyük problemi çırak bulamamaktır. Okuyan tüm çocuklar, 'Ellerimiz kirleniyor' ya da 'Üstümüz kirleniyor' diyerek bu meslekten uzak duruyorlar. Eğer bu şekilde devam edersek, gelecekte bu sektördeki işler yok olacak. Yetiştirdiğimiz çıraklar, birer usta oldular ve bana, 'Usta, dükkan açacağız,' dediler. Hepsi kendi iş yerlerini açtı. Ancak o günden sonra çırak bulmakta zorlandık. Şimdi yalnızım ve işimi devretmem gerekiyor. Sonuna kadar burada çalışmayı düşündüm. Buradan çıraklara sesleniyorum; eliniz kirlenir ama zamanla yükselirsiniz ve para kazanmaya başlarsınız. Öncelikle bu işi öğrenin, ardından kendi dükkanınızı açarsınız belki de bir fabrika kurarsınız. Ama hiçbir iş yapmadan para kazanmanın mümkün olmadığını unutmayın” şeklinde konuştu.
Yüksek Gelir Potansiyeline Sahip Bir Meslek
Oto tamirciliği mesleğine 9 yaşından bu yana emek veren Selim Dalay, günümüzde karşılaşılan en büyük sorunların başında çırak yetişememesi olduğunu aktardı. Meslek hayatında 45 yılı geride bırakan Dalay, “Bu sorunun birkaç nedeni var. Birincisi, devlet çocukların sanayiye 16 yaşından önce girmesine izin vermiyor; eğitimlerine devam etmelerini zorunlu kılıyor. İkincisi ise ailelerin tutumları. Çocuklarının bu sektörde çalışmasını istemiyorlar; bunu pis bir iş olarak görüyorlar. Oysa bu meslek yüksek gelir fırsatları sunuyor. Bugün küçük bir çırak bile haftada 3-4 bin TL kazanabiliyor. Usta olduğunda ise haftalık kazancının 10 ila 20 bin TL arasında olduğu görülüyor. Ancak ne yazık ki gençler bu sektöre yönelmiyor. Sanayi bölgemizde çırak açığı oranı yüzde 90 civarında. Yaz tatillerinde bazı aileler çocuklarını birkaç günlüğüne gönderiyor ama çoğu geri dönmüyor. Eskiden çırak okulları vardı, şimdi ise durum böyle değil. Herkes çocuğunu mühendis yapmayı, masa başı iş yaptırmayı hayal ediyor ama bu da gerçekçi bir yaklaşım değil” diyerek sözlerini tamamladı.
