Kıbrıs'ta 20 Temmuz 1974'te başlayan Türk Silahlı Kuvvetleri'nin gerçekleştirdiği Kıbrıs Barış Harekâtı'nın üzerinden tam 51 yıl geçti. O dönemdeki tanıklar, yaşadıkları zorlu günleri hatırladı. Harekâtın simgesi haline gelen parola ise “Ayşe tatile çıksın” oldu.
Ecevit Harekâtı Duyurdu: “Barış İçin Gidiyoruz”
Dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, sabah saat 06.20'de yaptığı açıklamada harekâtın barış amacı güttüğünü vurguladı. Türkiye, garantörlük hakkını kullanarak adaya müdahalede bulundu.
Dışişleri Bakanı Turan Güneş’in kızı Ayşe Ayata'dan esinlenen parola “Ayşe tatile çıksın” olarak belirlendi. Türk Ordusu, Girne'ye hem hava hem de deniz yoluyla çıkarma yaptı. Üç gün içinde Girne ve Lefkoşa'nın önemli kısımları kontrol altına alındı.
Derviş Eroğlu: “Hastaneye Yaralılar Taşınıyordu”
KKTC'nin üçüncü Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, harekâtın ilk saatlerinde Rauf Denktaş'ın radyo anonsunu dinledikten sonra görev yaptığı Mağusa Hastanesi'ne koştuğunu belirtti.
“Rumlar katliama başladı. Hastaneye yaralılar ve şehitler taşınıyordu. Bir yandan ameliyat yaparken, diğer yandan ailelere acı haberler veriyordum. Türk uçaklarının sesi bize moral veriyordu. İkinci harekât ile birlikte Mağusa da kurtarıldı.”
Resmiye Canaltay: “Zindanlarda Saklandık, Su Yoktu”
Harekât sırasında sadece 13 yaşında olan Resmiye Eroğlu Canaltay, o günleri şu şekilde anlattı: “Anne babalar çocuklarına en güzel kıyafetleri giydirip ellerine Türk bayrağı verdi. Ancak babam bizi saklanmamız için geri çevirdi. Mağusa Kalesi'nin altındaki zindanlara sığındık. Su ve yiyecek neredeyse yoktu. Bombalar sürekli üzerimizden geçiyordu. Babam hastanede görev yaparken orası da bombalandı. Türk askerinin gelişiyle büyük bir sevinç yaşadık.”
İkinci Harekât 14 Ağustos'ta Başladı
İlk harekât sonrası ilan edilen ateşkese rağmen Rum saldırıları devam etti. Muratağa, Atlılar ve Sandallar köylerinde Türk sivillere yönelik katliamlar yaşandı. Bu gelişmeler sonucunda 14 Ağustos 1974'te ikinci harekât başlatıldı. Türkiye, Mağusa ve Lefke'yi kontrol altına alarak adanın yüzde 38'ine hakim oldu ve bugünkü KKTC sınırları bu harekâtla belirlendi.
Ersin Tatar: “Toplu Mezarlara Koyacaklardı”
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, harekâtın 51. yıl dönümünde yaptığı açıklamada, Rumların amacının Türkleri adadan tamamen silmek olduğunu ifade etti: “BM ve İngiltere, saldırılara sessiz kaldı. Türkiye müdahale etmeseydi hepimizi toplu mezarlara gömeceklerdi. Harekât, varoluşumuzun teminatıdır.”
