İzmir'de Halkapınar denilince günümüzde çoğunlukla aktarma istasyonu akla geliyor. Her gün binlerce insan metroyu ve İZBAN'ı kullanarak istedikleri noktalara ulaşmaya çalışıyor. Kış aylarının soğuk havası ile bilinen Halkapınar, geçmişte ise sulak bir bölge olarak tanınıyordu.
Bir zamanlar burada büyük bir göl ve gölün içinde binlerce balık yüzermiş. Yaz aylarında halk gölde yüzerek serinler, çevresinde piknik yaparmış. Halkapınar'daki su kaynakları bununla sınırlı değilmiş. O dönemde birçok çay bulunur ve ördekler bu çayların etrafında konaklarmış.
Daha önce su sıkıntısı çeken İzmirli halkın su ihtiyacı da buradan karşılanmış. İZSU'nun resmi web sitesine göre, “Halkapınar tesisleri 1897 yılından 1973 yılına kadar 76 yıl süre ile kullanılmış, bu tarihten sonra açılan yeni kuyular sayesinde pınarların doğal boşalımları kaybolmuş ve bu nedenle Halkapınar gölü ortadan kalkmıştır.” Sonrasında ise yeni pompa ve su tesisleri devreye girmiş.
Başka bir bilgiye göre, Halkapınar’daki su kaynakları Nif Dağı’ndan gelen sularla beslenmekteydi. Ancak bu suların büyük bir kısmı Bornova’ya içme suyu olarak yönlendirilince, Halkapınar’ı besleyen yer altı suları tükenmiş ve kaynaklar kurumuş. Bunun da gölün ve çevresindeki diğer su kaynaklarının kurumasına yol açtığı belirtiliyor.
Üstelik bölgenin hızlı yapılaşması, su tutma özelliğini de olumsuz etkilemiş durumda.
Halkapınar Adının Kökeni Nedir?
Halkapınar, antik çağlardan beri su kaynakları ve bataklıkları ile tanınıyor. Evliya Çelebi de bu yerden “Halkalı pınar” olarak bahsetmiş. Efsaneye göre, ilk dönemlerde burada çok sayıda su kaynağı bulunuyormuş. Bu kaynakların bolluğu nedeniyle yerleşim yerleri hasar görmüş.
Daha sonrasında bir büyücü, su kaynağının ağzına bir demir kapı koyup bu kapıyı bir halka ile kapatarak suyu durdurmuş. O günden sonra burası “Halkalı Pınar” olarak anılmaya başlamış.
İlerleyen yıllarda buradan elde edilen su, İzmir'in su ihtiyacını karşılamış. Bu nedenle bazı kaynaklarda buranın adı, “Halkın suyunu sağladığı yer” anlamında kullanılmış.
