İzmir’in Karantina semti, 1845 yılında veba salgınını önlemek amacıyla kurulan karantina binasından ismini almıştır. O dönemde, dışarıdan gelen tüm gemiler Karantina sahilinde denizde kırk gün bekletilmekte, yolcular ise karantina binasında barındırılmaktaydı.
Karantina; İzmir'in Küçükyalı, Mektupçu ve Halil Rıfat Paşa semtleri arasında yer alan bir bölgedir ve aynı zamanda Küçükyalı ismiyle de anılmaktadır. İşte Karantina'nın hikayesi…
İzmir'in “Yalılar” olarak bilinen ve İzmir Körfezi'nin iç bölümünün güneyinde bulunan semt, 1840'lı yıllardan sonra belgelerde görünmeye başlamıştır. XIX. yüzyıl sonlarından itibaren Yahudiler tarafından “Kallithea” olarak adlandırılan Karantina, adını İzmir'e gelen vapurlar için inşa edilen Karantina binasından almaktadır. İzmir'in ilk karantina merkezi ise o zamanlar iç körfez kıyısı olan ve henüz doldurulmamış olan “Mortakya”dır. Bu bölgenin “ölüm” ile ilişkili adlandırılmasının nedeni, burada yaşanan salgın hastalıklardan kaynaklanan ölüm vakalarıdır.
Mortakia bölgesinin alüvyonlarla yarı dolgu, yarı bataklık haline gelmesinin ardından, yeni karantina merkezi olarak sonradan “Karantina” olarak anılacak bölge seçilmiştir. 1844 yılında inşaatına başlanan Karantina binasında çalışanlar ve yöneticiler için çevrede inşa edilen ilk evler, bu semtin de temelini atmıştır. İzmir rıhtımı için gerekli taşların büyük bölümü buradaki büyük kayalıklardan sağlandığı için, kıyıda bir yol olabilecek alan ortaya çıkmış ve bu nedenle 1860'lardan itibaren yerleşim hızı artmış, şirin kuyuları ile de tanınan bu mahalle şehirle bütünleşmeye başlamıştır. Karantina binaları ise 1866 yılında Urla ilçesindeki İskele mevkiine taşınmıştır.
Karantina, 1885 yılında İzmir'de muhtarlık teşkilatı kurulması sırasında “İzmir Karantinası” adıyla bilinen mahallelerden biri haline gelmiştir. 1891 yılında 517 evin bulunduğu bilinen Karantina, nüfus artışıyla öncelikle “Karantina İslâm” ve “Karantina Rum” adlarıyla; Cumhuriyetin ilk yıllarında ise “Birinci Karantina” ve “İkinci Karantina” olarak iki büyük mahalleye bölünmüştür. İzmir merkezinde sokakların numaralandırılması sırasında, 221. ile 265. sokaklar arasındaki bölgeyi kapsayan İkinci Karantina'nın ismi, 11 Şubat 1937 tarihli İzmir Belediye Meclisi toplantısında Murat Reis olarak değiştirilmiştir. Birinci Karantina ise Küçükyalı olarak adlandırılmıştır.
Karantina ismi, İtalyanca “Quarantina” kelimesinden gelmektedir. Özellikle Orta Çağ'da yine sık görülen salgın hastalıklara karşı çeşitli önlemler alınmıştır. Bu önlemler arasında en sık uygulananlardan biri “Kapalı bir mekanda yedi gün boyunca gözetim altında tutmak” olmuştur. Bahsi geçen salgın dönemlerinde şehirler silahlı muhafızlar tarafından korunmuş, giriş çıkışlar sıkı bir denetime tabi tutulmuştur. Bu alandaki en dikkat çekici uygulama ise 1349 yılında Venedik'te gerçekleşmiştir. Venedik açıklarına gelen gemiler kırk gün süreyle bekletilmeye başlanmış ve bu sebeple uygulama, “kırk” sayısından ismini almıştır. İlk karantina merkezi ise 1423 yılında Venedik'te “Lazaretto” adıyla kurulmuştur.
