Doğal güzelliklerle dolu Kozak Yaylası’nda kadınlar, fıstık çamı ormanları arasında topladıkları kızılçam kozalaklarını imece usulüyle pekmeze dönüştürüyor. Mayıs ayı itibarıyla başlayan bu üretim, bölge halkına ekonomik gelir sağlarken, aynı zamanda sağlık açısından da faydalı bir ürün olarak tüketiliyor.
İzmir’de imece geleneği: Kadınlar tencerelerde şifa kaynatıyor, bütçeye katkı sağlanıyor
İzmir'in Bergama ilçesinde, Kozak Yaylası'ndaki kızılçam ağaçlarından topladıkları kozalaklarla pekmez yapan kadınlar, bu geleneği yaşatıyor. “Yeşil deniz” olarak bilinen fıstık çamı ormanlarıyla çevrili 16 mahalle, çam fıstığı üretiminde dünyadaki talebin büyük bir kısmını karşılıyor. Bu bölge, çam kozalağı pekmezi üretimiyle de dikkat çekiyor.
Yörenin doğal zenginliklerinden faydalanan kadınlar, imece geleneğini sürdürerek kızılçam kozalaklarından pekmez yapıyor. Mayıs ayında toplanan taze kozalaklar, keser yardımıyla ikiye bölünüp, kadınlar tarafından yıkanıyor. Ardından bakır kazanlarda su eklenerek odun ateşi ile kaynatılıyor.
Aromasını artırmak için havanda ezilen çam reçinesi ve üzüm pekmezi eklenen kozalaklar, yaklaşık 8 saat kaynatılarak istenen kıvama getiriliyor. Kaynatma işleminin ardından, süzülerek kavanozlara dolduruluyor ve dinlenmeyi bekliyor. Bu süreç, kadınlar için ekonomik bir kaynak oluşturuyor.
“Şifa deposu”
Hisarköy Mahallesi’nden Serpil Özkan, komşularıyla birlikte pekmez kaynatarak birbirlerine destek olduklarını ifade etti. Talepten memnun olduklarını belirten Özkan, “Çok talep var. İstanbul, İzmir her yerden geliyor. 15 günde bir pekmez kaynatıyorum. Bu bir şifa deposu. Bronşit ve sigara içenlere iyi geliyor. Ciğerleri temizliyor. Kendimiz de tüketiyoruz. Grip olduğumuzda içiyoruz çok iyi geliyor,” dedi.
“Aile bütçemize katkı sağlıyoruz”
Serap Zeybek de çam kozalağı pekmezi yapımının herkes tarafından rahatlıkla gerçekleştirilebileceğini belirtti. Aile bütçesine katkı sağladığı için mutluluk duyduğunu aktaran Zeybek, şöyle devam etti: “Şifalı bir şey olduğu için herkes ilgileniyor. Hemen hemen tüm kadınlar bu işi yapmaya başladı. Satışı da iyi. İnsanlar faydasını görüyor. Teyzem, komşularım, kardeşim, annem, tüm köy fertleri ile birlikte imece usulü üretim yapıyoruz. Birlikte çalışarak hem işimizi kolaylaştırıyor hem de güzel vakit geçiriyoruz. Aile bütçemize katkı sağlıyoruz. Üretimimizden memnunuz ve umarım insanlara faydalı olabiliyoruzdur.”
“Yılda 400 kavanoz civarı sipariş alıyorum”
Annesiyle birlikte pekmez üretimi yapan çiftçi Mehmet Okan Özkan, Kovid-19 salgını döneminde hastalıklardan korunmak amacıyla çam kozalağı pekmezi yapmaya başladıklarını belirtti.
Pekmezin birçok hastalığa karşı faydalı olduğunu ifade eden Özkan, “Yılda yaklaşık 300-400 kavanoz civarında sipariş alıyorum. Şu an İstanbul, İzmir, Aydın, Çanakkale bölgelerine satış yapıyorum. Kozalak pekmezi özellikle KOAH, astım, bronşit, grip ve nezle gibi rahatsızlıklara ciddi manada iyi geliyor,” dedi.
