Kanuni Sultan Süleyman döneminde sadrazamlık yapmış olan Damat Lütfi Paşa’nın gerçek mezarının, İzmir’in Tire ilçesinde bulunduğu tarihsel belgelerle ortaya çıkarıldı. Türbe, Tire merkezde yer alan Lütfi Paşa Camii’nin arka bahçesinde, caminin mihrabına yakın bir duvar kenarında konumlanıyor. Türbe, basit bir dikdörtgen prizma şeklinde inşa edilmiştir.
Tire’de Hayatını Kaybetti
Arnavut kökenli Lütfi Paşa, Osmanlı sarayında Saray Ağası olarak görevine başlamış; sonrasında Karaman ve Şam valilikleri ile Anadolu ve Rumeli Beylerbeylikleri gibi yüksek mevkilerde bulunmuştur. 1540 yılında sadrazam olarak atanmış, iki yıl sonra bu görevden alınmış ve 1543’te Tire’de hayatını kaybetmiştir. Sadrazamlığı sırasında birçok hayır kurumu inşa eden Lütfi Paşa, Tire’de Bakır Hanı, Pembe Han, Yeni Han ve Emir Ali Han gibi önemli yapılar ile birlikte 169 dükkân, cami, hamam, imaret, darüşşifa ve medrese gibi birçok kurum da yaptırmıştır.
Asli Mezarı Nerede?
Tireli tarihçi yazar A. Munis Armağan’ın ortaya koyduğu bir belge, Lütfi Paşa’nın gerçek mezarının Tire’de bulunduğunu kanıtlıyor. Edirne’den Tire Niyabeti’ne gönderilen belgede yer alan “Tire’de medfun merhum Lütfi Paşa…” ifadesi, türbenin orijinal mezar olduğu hususunu doğruluyor. Dimetoka’da da Lütfi Paşa’ya ait bir türbe bulunmasına rağmen, bu belge mevcut belirsizlikleri gideriyor. Munis Armağan, “Hicri 25 Safer 1328 / Rumi 23 Şubat 1325 tarihli belge kuşkuları dağıtan önemli bir delildir” şeklinde açıklamada bulunuyor.
Damat Lütfi Paşa Kimdir?
Damat Lütfi Paşa, Kanuni Sultan Süleyman’ın kız kardeşi Şah Sultan ile evlenerek sarayın damadı haline gelmiş ve Osmanlı tarihinin önemli figürlerinden biri olmuştur. Aynı zamanda bir tarihçi olan Paşa, Tevarih-i Al-i Osman ve Asafnâme adlı eserleriyle Osmanlı yazılı tarihi için önemli katkılarda bulunmuş bir kişidir.
Damat Lütfi Paşa Türbesi’ne Ulaşım İmkanları
İzmir merkezden Tire’ye karayolu ile yaklaşık 1,5 saatte ulaşım sağlanabilmektedir. Toplu taşıma aracılığıyla gitmek isteyenler, İzban ile Çiğli-Aliağa güzergahında seyahat eden trene binerek Torbalı durağında inmeleri gerekmektedir. Daha sonra, Torbalı’dan kalkan 798 numaralı Tire Terminal İçi ESHOT otobüsüne binerek Tire Stadı durağında inmeleri gerekiyor. İndikleri yerden sonra, Lütfi Paşa Camii’ni sormaları yeterlidir; türbe, caminin arka bahçesinde ziyaretçilerini beklemektedir.
