19-25 Mayıs tarihleri arasında Buca Belediyesi tarafından Hasan Ağa Parkı’nda gerçekleştirilen 1. Buca Kitap Günleri, birçok yazarın okurlarıyla buluşmasına ev sahipliği yaptı. Etkinliğin son gününde tarihçi Sinan Meydan ve tiyatrocu Orhan Aydın gibi önemli isimler, sıkça tartışılan Lozan konusunu masaya yatırdılar.
PKK’nın Bildirisinde Lozan Temel Alındı
Söze teşekkür ederek başlayan Orhan Aydın, “{siteDomain}’ye, Kitap Günleri’ne destek veren Buca Belediye Başkanı Görkem Duman’a ve emek veren herkese teşekkür ederim,” dedi. Aydın, AKP-MHP’nin Lozan’a yönelik saldırılarına karşılık PKK’nın bildirgesinde Lozan’ın temel bir unsur olarak kabul edildiğine dikkat çekti. Aydın, “Bu günlerde kitap ve sanat, geleceğimiz için bir ışıktır. Ancak belediyeler üzerinde baskılar var. Hükümet, belediyelere yapılan yasalarla yetkilerini budamak istiyor. Bu, faşist bir dayatmadır. Ülkede tarihçi dostlarımızın da olması gerekirdi. Cumhuriyet dönemi sürekli yalanlarla sorgulanmaya çalışılıyor. PKK’nın bildirisine göre Lozan, Cumhuriyet’e düşmanlıktır; bu ise barışa düşmanlıktır. Anadolu insanına karşı bir kanıksama içindeyim. Oyun yazarları ve sanatçılar sayesinde bugünlere geldik,” ifadelerini kullandı.
Yunanistan Tazminatı Ödeyemedi
Tarihçi Sinan Meydan, etkinliğin doğaçlama bir biçimde gerçekleştirildiğini ifade edip Yunanistan’ın Türkiye’ye olan tazminatını ödeyemediğini belirtti. “Bunlar olağanüstü koşullarda gerçekleşiyor. Biz geçmişe döndüğümüzde, 19 Mayıs’a baktığımızda, Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a çıkışından itibaren yaşanılanları görüyoruz. 1918’de Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanmasını takip eden süreçte, Yunanistana’nın kendi içerisinde yaşadığı dağılma süreci görülmelidir,” dedi.
Emperyalizmin Anadolu İşgali
Meydan, Anadolu’nun emperyalizm tarafından işgal edildiğini ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün bu süreçte milletine duyduğu güveni anlattı. Anadolu’nun yoksul ve cahil bir döneminde inançla mücadele yürütüldüğünü ifade etti. “Sevr Anlaşması, kendi bağımsızlığımız için bir tehdit oluşturuyordu. Emperyalizmin kötü niyetli planlarını göz önünde bulundurarak geçmişte yaşananları bilmemiz lazım,” dedi.
Sevr’de Toprak Bütünlüğü Yoktu
Meydan Sevr Anlaşması’nın içeriğinin toprak bütünlüğü sağlamadığını belirtti. “Sevr Anlaşması, sadece osmanlı yönetimi için bir dayatma. Anlaşmanın 34. maddesi gereği, İstanbul’daki padişahın uygun davranması bekleniyor, bu da bir kukla yönetim anlayışıdır,” şeklinde konuştu.
TBMM Sevr Antlaşmasını Reddetti
Meydan, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) Sevr Antlaşması’nı kabul etmemesi üzerine Yunan ordusunun Ankara’ya dayanmak zorunda kaldığını anlattı. “O dönemde Osmanlı yöneticileri bu anlaşmayı imzalamak zorunda kaldılar ve meclis ise bu hareketi onaylamamıştı. Sevr’i yırtmak, bağımsızlık mücadelesinin başlangıcı oldu,” diyerek, İstiklal Savaşı’nın önemini vurguladı.
100 Yıl Sonra O Masada
Meydan, Lozan’ın 100 yıl sonra önemli bir masada tartışılmasının, yeni bir devlet olarak yapılan müzakerelerin değerli olduğunu gösterdiğini belirterek, “Lozan, emperyalist güçlerle yapılan bir antlaşmadır. Bu toplantılardan zaferle çıktık ve Lozan’ı imzalamak için büyük bir mücadele verdik,” dedi.
Osmanlı’yı Yerenler Gerçekleri Unutuyor
Orhan Aydın, konuşmasında Osmanlıcılığa eleştirilerde bulunarak, “Bu ülkenin gerçek kurulumu ve mücadelesinin ele alınmasını istiyorum. Sinan’ın eserleri, gençler tarafından sahiplenilmeli. Sanat dünyasına büyük bir düşmanlık var. Öte yandan cehaleti örgütlemek, en büyük tehditlerden biri olarak karşımıza çıkıyor,” dedi.
Lozan Tartışmaları Devam Edecek
Aydın, Lozan’ın gelecekte yoğun bir şekilde tartışılacağını ve Cumhuriyet’e karşı duyulan düşmanlığın hala var olduğunu belirtti. “Cumhuriyet ve laiklik karşıtı olanlar, hala Osmanlı zihniyetini besliyorlar. Bu durum, Lozan’ın önemini bir kez daha ortaya koyuyor,” dedi.
Lozan’a Saldırarak Barış Sağlanamaz
Sinan Meydan, Lozan’a karşı yapılan saldırıların barış getirmeyeceğini ifade ederek, “Lozan, eşitlik üzerine kurulu bir antlaşmadır ve Türkiye’nin bağımsızlığının temellerini oluşturur. 102 yıllık barışımızı bu anlaşmaya borçluyuz,” diyerek sözlerini tamamladı.
