İzmir Tabip Odası Başkanı Dr. Yüce Ayhan, sağlık sektöründeki 5 dakikalık muayene sürelerinin ciddi bir stres kaynağı oluşturduğunu belirtti ve yapay zekanın bu süreyi aştığını ifade etti.
Dr. Ayhan, yapay zekâ uygulaması ChatGPT ile gerçekleştirdiği ‘yapay muayene’ deneyimini şöyle anlattı: “ChatGPT’ye ‘Sen bir hekim, ben bir hasta olarak muayene için gelsem muayene etmeye başlamadan önce bana hangi soruları sorardın?’ diye sordum. Yaklaşık 30’a yakın soru elde ettim. Bu sürede ben size 30 soruyu bir kez okudum bile, ‘2 dakika’ geçmiş olacak. Eğer bu sorulara düşünmeden ‘evet’ ya da ‘hayır’ cevabı vermenizi istesem, en iyi ihtimalle 3 dakikası soru-cevap ile geçer. Ancak hastalar genellikle ‘evet’ veya ‘hayır’ demekle kalmayıp, hastalıklarını detaylandırmak isterler. Hekimin yanında bu şikayetlerin kaydını tutacak bir yardımcı da bulunmuyor. Hekim, hastayı dinleyip bilgisayara veri işleyecek, bunun yanı sıra kayıt da tutacak. Çoğu yerde hemşire yok; idareciler tarafından gereksiz görüldükleri için istihdam edilmiyor. Bu koşullarda 5 dakikalık muayene süreleri, makul bir isteğin ve önerinin ötesindedir.”
Şikayet sayısı arttı
Dr. Ayhan, Merkezi Hastane Randevu Sistemi’ne (MHRS) gelen şikayet sayısının arttığına da değindi. Mart ayında toplanan şikayet sayısının 70’ten nisan ayında 107’ye çıktığını bildirdi. Kamu hastanelerinde randevu bulamayan yurttaşların, özel sağlık kuruluşlarında çözüm aradığını ifade eden Dr. Ayhan, “Bu durum, yurttaşların sorunlarının özel sağlık kuruluşları tarafından çözülmesi gerektiği anlamına geliyor. Sorununu çözemeyen birey ise MHRS kuyruklarında beklemeye devam ediyor. MHRS sisteminin yapılandırılmasıyla ilgili ciddi bir sorun bulunmakta. 5 dakikada bir muayene yapılması ise akılcı bir uygulama değil. Bir hasta ile hekim arasındaki diyalog ve muayene süresi bu kadar kısa olmamalıdır. Dünya Sağlık Örgütü, muayene süresinin 20 dakika olması gerektiğini belirtmektedir” şeklinde konuştu.
“Ticarethane-müşteri” sisteminin başarısız olduğunu vurgulayan Dr. Ayhan, “Doktor hastayı görse bile, hastanın ihtiyacı giderilemiyor. Eğer normal bir süre ayrılabilirse ve hekim-hasta arasında sağlıklı bir ilişki kurulabilirse, belki ilk muayenede hastanın sorunu çözülebilir. Bu, hastaların tekrar tekrar sağlık kuruluşuna gitmesini engelleyecektir. Aile hekimleri, hastaların yaşadıkları çevrede sorunlarını görüp, bu sorunların büyük ölçüde çözülmesine yardımcı olmaları gerekiyor. Bu durumların ortaya çıkmadan önce önlenmesini bekliyoruz” ifadelerini ekledi.
İzmir’de 53 hekim gitti
Dr. Ayhan, Sağlık Bakanlığı tarafından 2003 yılında uygulanan ‘Sağlıkta Dönüşüm Projesi’ kapsamında hastanelerin ‘ticarethane’, hastaların ise ‘müşteri’ konumuna getirildiğine dikkat çekti. 2025 yılının ilk 4 ayında İzmir’den 53 uzman hekimin İyi Hal Belgesi başvurusu yaparak yurt dışına gittiğini belirtti.
