CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan, gazeteci Barış Terkoğlu’nun Türk Ceza Kanunu’nun 217/A maddesi gerekçe gösterilerek gözaltına alınmasına sert tepki gösterdi. Özkan, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen düzenlemenin amacına aykırı biçimde kullanıldığını belirterek, tüm partilerin hukukçularını gözaltıyı kınamaya çağırdı. Özkan, yaptığı açıklamada “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçunu düzenleyen TCK 217/A maddesinin gazetecileri kapsamayacak şekilde, uzlaşıyla kaleme alındığını vurguladı. Yasanın keyfi uygulamalara yol açmaması için unsurlarının özellikle netleştirildiğini ifade eden Özkan, bugün gelinen noktada bu ilkelerin yok sayıldığını savundu.
Özkan'ın paylaşımının tamamı şu şekilde:
“BÜTÜN PARTİLERİN HUKUKÇULARINI ÇAĞIRIYORUM…”
“Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki bütün partilerin hukukçularını, “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçu”, gerekçe gösterilerek gazeteci Barış Terkoğlu’nun gözaltına alınmasını kınamaya çağırıyorum. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde çıkardığımız yasa özüne ve amacına aykırı olarak kullanılmaktadır. Bunun keyfi olarak zulme dönüşmemesi, uygulayıcıların elinde eğilip bükülmemesi için unsurlarını net bir şekilde uzlaşarak hep birlikte yazdık. Yasa maddesi keyfi olarak yorumlanmakta ve yasaya aykırı tutuklamalar yapılmaktadır. O gün muhalefetimizi yaparken bütün partilerin hukukçuları görüşlerimize katılmış ve unsurlarını belirlerken kesin kurallar koymuştuk. Ancak bugün bunların hiçbirisi uygulayıcıların elinde göz önüne alınmamaktadır. Yasanın ilk hali korkunçtu. Özgürlükler korunsun diye günlerce uzlaşı arayarak bu hale getirdik. Bu tartışmalar sırasında MHP milletvekili sayın Fethi Yıldız yasanın bu maddesinin bir nevi “İşlenemez suç” vasfı kazandığını dile getirmişti. Ben de ısrarla keyfi kullanım konusunu dile getirmiştim. Bütün partilerin hukukçuları zulüm olmasın istiyordu. Ancak birileri yasanın bu maddesini geri çekmemekte kararlı oldular. Çok karşı çıktık, keyfiyet ortaya çıkar dedik. Yapılan değişikliklerle, bu haliyle bile gazeteciler tutuklanamaz, noktasında uzlaştık ve yasa çıktı.
“BU YASAYA KARŞI GELMEKTİR”
Tutanaklar incelenirse bu maddenin gazetecileri kapsamaması için yapılan komisyon konuşmaları ve genel kurul düzeltmeleri görülecektir. Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” TCK m. 217/A ile düzenlenen suçtur. 7418 sayılı Kanun’la eklenmiştir. Kanun, “sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle; ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlık ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kişiyi cezalandırır.” der. Unsurları (suç sayılması için genelde arananlar)
- 1. Bilgi gerçeğe aykırı olmalı (olgusal iddia).
- 2. Konu iç/dış güvenlik, kamu düzeni veya genel sağlık ile ilgili olmalı.
- 3. Alenen yayma: Belirsiz sayıda kişinin görebileceği/erişebileceği şekilde yaymak.
- 4. Kamu barışını bozmaya elverişlilik: Somut olayda kamu barışını bozma tehlikesi yaratmaya “uygun” olması. Terör ve benzeri unsurlar açısından hazırlık hali dahildir.
- 5. Özel saik: “Sırf” endişe–korku–panik yaratma amacı (bu saik yoksa suçun oluşması tartışmalı hale gelir).
Not: Anayasa Mahkemesi, kuralın iptal istemini reddederken suçun olgusal (gerçek/yanlış) bilgi alanında kaldığını; değer yargılarının (ör. ağır eleştiri, kanaat) bu suç kapsamında değerlendirilmemesi gerektiğine dair değerlendirmelere de atıf yapmıştır.
Cezası
- • 1 yıldan 3 yıla kadar hapis.
- • Suç gerçek kimliği gizleyerek veya örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenirse ceza yarı oranında artırılır.
Basit örnek (tipik tartışılan senaryolar): “Şehirde salgın ilan edildi, hastaneler kapandı” gibi genel sağlığa ilişkin ve kitleyi paniğe sevk etmeye elverişli bir iddianın bilerek ve panik amacıyla herkese açık şekilde yayılması.
“BU YASA MADDESİ GEREKÇE GÖSTERİLEREK BARIŞ TERKOĞLU‘NUN TUTUKLANMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR”
Bu yasa maddesi gerekçe gösterilerek Barış Terkoğlu‘nun tutuklanması mümkün değildir. Yasa koyucu suçun unsurları bakımından getirdiği ilkelerle gazetecilerin yaptıkları haberlerin bu kapsam dışına çıkmasını sağlamıştır. Savcılık hangi gerekçeyle yasayı, anayasa mahkemesinin ortaya koyduğu ilkeler bakımından da bozarak böylesi bir tutuklamaya gitmiştir? Bu keyfiyettir. Barış Terkoğlu gazetecidir. Yaptığı haber doğrudur, günceldir. Haberin yapılmasında kamu yararı vardır. Halkımız panik olmamış; ancak bazı memurlar panik ve endişe içine düşmüştür. Savcının kimliğini açıklamamıştır. Savcı suç mekanında polis tarafından görüntülenmiştir. Hakkında soruşturma açılmıştır. Hakikat tutuklanmak istenmektedir. Gazeteciyi tutuklamaya sevk ettiklerinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin iradesini, yasa koyucunun kararını ve amacını saymamış olurlar. Kanunilik ilkesi açıkça ihlal ediliyor. Bu yasaya karşı gelmektir. HSK görevini yapmalıdır.
