CHP’li Türeli, geçtiğimiz hafta vefat eden Sırrı Süreyya Önder için başsağlığı dileğinde bulundu ve cenaze töreninde CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e yönelik yapılan saldırıyı kınadı.
Türkiye Krizle Yüz Yüze
Türeli, 2023 seçimleri sonrasında hayata geçirilen ekonomik programın ikinci yılının sonuna gelindiğini belirterek, istikrar programlarının genelde bir buçuk iki yıl içinde sonuç vermesi gerektiğini ifade etti. Türeli, “Başarılı bir sonuç yok. Bütüncül ve kapsamlı bir ekonomik istikrar programı da yok. Dezenflasyon hedefine odaklanmış bir para politikası yürütülüyor. Bu program ile iki temel hedefe ulaşılmaya çalışılıyor: Bir yandan iç talebi kısarak, diğer yandan yüksek faizlerle döviz kurunu baskılamak. Ancak baktığımızda, başarı bulunmuyor,” şeklinde görüş bildirdi.
Dezenflasyon Dönemi Sona Ermedi
Türeli, Ağustos 2023’te Merkez Bankası yönetiminin Plan ve Bütçe Komisyonuna yaptığı sunumda Haziran 2025’te dezenflasyon döneminin sona ereceğinin belirtildiğini söyledi. “Henüz dezenflasyonu gerçekleştirmiş değiliz, bu hedefin ne zaman gerçekleşeceği belirsiz. Merkez Bankası’nın itibar kazanması ve istikrar programını uygulayabilmesi mümkün mü?” diye sordu. Ekonomik politikaların yetersiz olduğunu belirten Türeli, yurt dışındaki gelişmelerin Türkiye üzerindeki etkisinin düşük olduğunu vurguladı.
Türeli, krizin temel nedeninin Cumhurbaşkanlığı tarafından 2021 yılında ortaya atılan “Faiz sebep, enflasyon sonuç” teorisi olduğunu belirterek, “Bu anlayışla Merkez Bankası’nın uyguladığı politikanın sonuçlarını görüyoruz. Dört ay içinde politika faizi yüzde 19’dan yüzde 14’e indi ve enflasyon çok yüksek seviyelere ulaştı. Bugün konut ve kiradaki artışlar gibi sorunların temelinde bu yatıyor. Kur korumalı mevduat sistemi ile birlikte maliyet enflasyonu oluştu,” şeklinde konuştu.
Merkez Bankası’nın Enflasyon Tahminleri
Türeli, Merkez Bankası’nın 2023 sonrası para politikasındaki ani değişimin başarısız olduğunu belirterek, “2025 Nisan enflasyonu yüzde 37,86. OVP’deki yıl sonu hedefleri sürekli güncelleniyor. Bu kadar geniş bir tahmin aralığı nasıl olabilir?” şeklinde eleştirilerde bulundu.
Tek Haneli Enflasyon Mümkün Mü?
Yıllık enflasyon hedeflerinin tutturulması için gereken aylık ortalamaların oldukça yüksek olduğunu dile getiren Türeli, “Yıl sonu enflasyonu yüzde 35 civarında, 2027’de tek haneli enflasyon hayal. Uygulanan politika, yüz binlerce insanın yükünü arttırıyor,” dedi.
Türeli, Merkez Bankası’nın büyük zararlar ettiğini ve rezervlerin azaldığını vurguladı, “2023 ve 2024’te ciddi zararlar bekleniyor,” ifadelerini kullandı.
Dezenflasyon Politikası Türkiye’yi Krize Soktu
Türeli, uygulanan dezenflasyon politikasının Türkiye’yi çok boyutlu bir krizin içine soktuğunu ve büyüme hızının düştüğünü belirtti. “Resmi işsizlik rakamları gerçeği yansıtmıyor; geniş tanımlı işsizlik yüzde 30’a çıkıyor. Borçlar ve gelir dağılımındaki bozulma devam ediyor,” şeklinde eleştirilerini artırdı.
Ekonomik İstikrar İçin Demokrasi ve Hukuk Devleti Gerek
Türeli, ekonominin sağlıklı işlemesi için güven ve öngörülebilirliğin yanı sıra demokrasi ve hukukun da gerekli olduğunu belirtirken, “Otoriter bir rejim, Türkiye’nin ekonomik durumunu olumsuz etkiliyor. Bu krizin aşılması gerekiyor,” dedi.
“Uygulanan iki yıllık politikanın başarısız olduğu aşikar. Gelecek için umut yok; enflasyonu düşürmek mümkün değil,” diyerek sözlerini noktaladı.
