Bir dönem İzmir’in mahallelerinde yankılanan neşeli sesler, günümüzde giderek artan betonlaşma ile yerini çoğunlukla sessizliğe bırakmış olsa da, nostaljik sokak oyunları hafızalarda yaşamaya devam ediyor. “Birdirbir”, “çelik çomak”, “saklambaç” gibi oyunlar, zaman zaman yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları tarafından düzenlenen etkinliklerle yeniden hayat buluyor. Betonlaşan kente ve dijital dünyaya sıkışmış çocuklar, İzmir’de gerçekleştirilen nostaljik oyun etkinlikleri ile kısa süreli bir nefes alma imkanı buluyor. 70’li, 80’li ve 90’lı yıllarda çocuklukları bu sokak oyunlarıyla geçmiş İzmirlilerin yakından tanıdığı bu oyunlar, yeniden canlanıyor.
Yüzümüzde gülümseme bırakan, eskisi kadar oynanmasa da yaşatılmaya çalışılan ve en çok ilgi gören 10 sokak oyununu sizler için derledik:
Sırt sırta eğilen arkadaşların üzerinden atlayarak sayı sayma ile oynanırdı. Diz çürütmeyen kalmazdı!
2. Uzun Eşek
Bir grup sıralanır, diğer grup ise üstlerine atlar; denge, sabır ve eğlencenin bir arada olduğu bu oyunda atlayan takım, “çöker mi, çökmez mi” heyecanıyla beklerdi. Ancak ilkokul ve lise dönemlerinde oynandığında öğretmenlerimizden azar işitmek kaçınılmazdı!
3. Çelik Çomak
Tahta sopalarla oynanan bu oyun, el ve göz koordinasyonunu geliştiren mahalle turnuvalarının vazgeçilmez köşe taşlarından biriydi.
4. Yerden Yüksek
Tüm oyun, “yere basmadan” oynanır; banklar, ağaç kökleri ve kaldırım taşları sığınak olurdu.
5. İstop
Top havaya atılır, isim söylenir ve topu tutan kişi diğerlerini yakalamaya çalışırdı. Heyecanı bol bir oyundu ve vaktin nasıl geçtiğini anlamazdık.
6. Yağ Satarım Bal Satarım
Bir çember kurarak ritmik şarkılar eşliğinde arkaya mendil bırakılırdı. Bu sosyal oyun belki de “Yağ Satarım Bal Satarım” ile başlamıştı.
7. Sek Sek
Kareler çizilip, taşa basmadan zıplama üzerine kurulan bu oyun, hem denge hem dikkat gerektiriyordu. Pek çok sokakta sek sek için tebeşirle çizilmiş alanlar bulmak mümkündü.
8. Körebe
Gözleri kapalı olan ebe, seslere dikkat ederek diğer çocukları yakalamaya çalışırdı. Bu belki de çocukların ilk strateji oyunu olarak kabul edilebilir!
9. Beş Taş
Bu oyunda refleksler önemliydi; herkesin beş düzgün taşı olur ve bunlar çocuklar için adeta bir hazine değerindeydi.
10. Misket
Her yerde farklı isimlerle anılan bu rengarenk misketler, çocuklar için çok değerliydi. Bilye, meşe ve atak olarak tanınan bu oyun, her zaman bir şeyler kazanmak için çabalamayı gerektiriyordu. “Ütmek”, rakibin misketlerini almak anlamına geliyordu.
