İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) ve Moğolistan Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü tarafından yürütülen kazı çalışmaları, Tuul Vadisi'ndeki kayıp şehir Togu Balık'ta devam ediyor. Geçen yıl keşfedilen bu önemli arkeolojik alan, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı'nın (TİKA) desteğiyle, bölgenin tarihini aydınlatmayı hedefliyor. İKÇÜ'nün Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi akademisyenleri, Moğolistan'daki ortak kazı protokolü çerçevesinde projede aktif olarak yer alıyor.
Bilge Kağan ve Kül Tigin yazıtlarında belirtilen Dokuz Oğuzlara (Uygurları oluşturan boylar) ait olduğu düşünülen Togu Balık kenti, Moğolistan'ın Tuul Vadisi'ndeki yerleşim kalıntılarında 40 kişilik bir ekip tarafından inceleniyor.
İKÇÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şaban Doğan'ın koordinasyonunda, Prof. Dr. Anıl Yılmaz ve Doç. Dr. Enkhtur Altangerel'in başkanlığında yürütülen çalışmalarda, eski Türklerin inanç, ölü kültü ve şehirleşme gibi konulardaki yaşam şekillerine dair detaylı bilgilere ulaşılması hedefleniyor.
Araştırma, Tuul Nehri'nin iki yakasındaki şehir kalıntıları ile çevresindeki Mayhan, Tömst ve Agit dağlarını kapsayan 100 kilometrekarelik bir alanda gerçekleştiriliyor.
Çalışmada, sondaj ekibinin yanı sıra arkeologlar, sanat tarihi uzmanları, botanikçiler ve paleograflar da görev alıyor.
Vadi içerisinde bir laboratuvar kurularak, gün yüzüne çıkan eserlerin incelenmesi sağlanıyor. Türklerin bilinen tarihini yeniden şekillendiren kazıda yerel Moğol bilim insanları da bulunuyor.
Bu yıl yapılan kazılarda, Türklerin madencilikteki başarıları ve 600'lü yıllara ait ekonomik yaşamları hakkında veriler elde edildi.
Şehrin ekonomisinin madenciliğe dayandığına dair bulgular
Konuyla ilgili açıklamada bulunan Prof. Dr. Şaban Doğan, Togu Balık kentinin günlük yaşamı, ekonomisi ve mimarisini anlamak için çok disiplinli bir çalışma modeli uyguladıklarını ifade etti.
Önemli verilere ulaştıklarını belirten Doğan, “Geçen yıl keşfettiğimiz şehir kenarındaki alan ve atölyelerde altın ve bakır işlenmiş olduğu belirlendi. Yüzey araştırmalarımızda antik dönemden kalma maden çukurlarını da bulduk. Bu nedenle şehrin ekonomisinin madenciliğe dayandığına dair elimizde güçlü veriler var. Çalışmalarımız bu yönde devam edecek, ayrıca mimari çalışmalara da odaklanıyoruz. Bir saray kalıntısı üzerindeki çalışmalarımızı tamamlamak üzereyiz.” dedi.
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi ile Moğolistan Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü, geçen yıl Moğolistan'ın Tuul Vadisi'nde gerçekleştirdikleri kazı çalışmaları ile Dokuz Oğuzlar'ın yaşadığı ve Göktürkler ile savaştığı “Togu Balık” kentinin varlığını kanıtlamıştı.
