TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, 30 Ekim 2020 tarihinde meydana gelen İzmir Depremi'nin beşinci yıldönümünde Tepekule Kongre Merkezi'nde bir basın toplantısı düzenledi. TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Bengi Atak, kentin yeni bir felaket yaşamaması için sorulması gereken kritik sorular olduğunu vurguladı. Atak, “Bizim yapmamız gereken bazı soruları gündeme getirmek: Mevcut yapı stoğumuz ne kadar güvenli? Hangi taahhütler yerine getirildi, hangileri unutuldu? Sadece büyük depremler değil, Gebze'de 2012 yılında inşa edilen bir bina, deprem olmaksızın devrilerek göçtü. Bu durum, ülkemizde yapı üretim sürecinin hâlâ bilimsel ve teknik gereklerden uzak olduğunu ve 'yeni bina = güvenli bina' yaklaşımının bir yanılgı olduğunu göstermektedir. Artık hiçbirimiz bahanemiz yok. Deprem, kader değildir; ihmalkârlığın, denetimsizliğin ve unutkanlığın sonucudur. Buradan çıkış yolu, 'deprem ne zaman olacak?' sorusuna değil, 'biz hazır mıyız, daha neyi bekliyoruz?' sorularına verilecek cevaplarda gizlidir” şeklinde konuştu.
Kamu Binaları Ne Durumda?
Atak, kentteki kamu binalarının güvenliği hakkında sorular ortaya attı: “İzmir'deki ilk ve orta dereceli okullar ile üniversitelere ait binalar ne kadar güvenli? Hastanelerimiz, olası bir depremde hizmet verebilecek kapasitede mi? Kentin yolları, köprüleri, viyadükleri, iskeleleri ve altyapısı, olası bir sarsıntıya ne kadar hazır? Deprem sonrası kullanılacak kamu binaları ve toplanma alanları gerçekten güvenli ve yeterli mi? 30 Ekim 2020 depreminden sonra orta hasar almış binalardan ne kadarı güçlendirildi ya da dönüştürüldü? Beş yıl geçti; bu soruların yanıtlarını hâlâ bilmememiz, kendi kendimize kurduğumuz bir felaket senaryosudur” dedi.
Yapı Stoku Envanteri Tamamlanmalı
Atak, kentteki yapı stoku envanterinin ivedilikle tamamlanması gerektiği üzerinde durarak, “Kentlerin mevcut durumunu gösterecek Yapı Stoku Envanteri oluşturulmalı; sadece dönüşüm değil, güçlendirme politikaları da sistematik bir hale getirilmelidir. Vatandaşlar, yaşam hakları için piyasa koşullarına mahkûm edilmemelidir; devlet destekli finansal mekanizmalar geliştirilmelidir” dedi.
İzmir'de Kaç Bina Tehdit Altında?
Atak, Bayraklı ve Bornova bölgelerindeki yapı envanter çalışmalarının tamamlandığını, Karşıyaka bölgesinde ise devam ettiğini belirtti. İzmir'de yaklaşık 1 milyon bina bulunduğunu ifade eden Atak, bu binaların yüzde 35-40'ının, yani 300-400 bin binanın mutlaka depreme dayanıklı hale getirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
