CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç, İzmir'de Mesleki Eğitim Merkezleri'nin (MESEM) hızla yaygınlaştırılmasına karşı çıktı. Mesleki eğitimin önemini vurgulayan Kılıç, bu uygulamanın çocuk emeğini ucuz iş gücü olarak sermayeye sunmanın bir aracı haline geldiğini ifade etti. Kılıç, “Bu, eğitim değil; çocuk emeğinin kurumsallaşmasıdır” dedi.
“Zorunlu eğitim kırılıyor, çocuklar sistem dışına itiliyor”
Kılıç, son günlerde iktidar çevresinde gündeme getirilen “2 yıl zorunlu + 2 yıl isteğe bağlı lise modeli”nin, çocuk işçiliğini meşrulaştırma adımı olduğunu öne sürdü. MESEM'lerin yaygınlaştırılmasının bu bağlamda tesadüf olmadığını belirten Kılıç, şu ifadelere yer verdi:
“Bu modelle, özellikle yoksul ailelerin çocukları eğitim sisteminin dışına itilecek ve kayıtlı ama korumasız işçilere dönüşecektir. Zorunlu eğitimin tartışıldığı bir ortamda MESEM'lerin artırılması açıkça istihdam mühendisliğidir.”
“İzmir'e özel dönüşüm dayatması var”
Kılıç, İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün 8 yeni MESEM açarak sayılarını 25'e çıkarmayı planladığını ve Konak’taki Mersinli Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin MESEM'e dönüştürüldüğüne dikkat çekti. Bu adımları “bilinçli bir dönüşüm planı” olarak değerlendiren Kılıç, şunları söyledi:
“Geçtiğimiz yıl ÇEDES projesi kapsamında pilot il olarak seçilen İzmir, şimdi de MESEM modeliyle ideolojik ve ekonomik dönüşüme zorlanıyor. Bilimsel, laik ve çağdaş eğitimin kalesi olan bu şehir, sistemli bir şekilde dönüştürülüyor.”
“Çocuklar korumasız, eğitim hakları tehlikede”
MESEM'lerde çocukların ağır koşullarda, iş güvencesi olmaksızın çalıştırıldığını dile getiren Kılıç, geçmişte iş cinayetlerinde yaşamını yitiren çocukları hatırlattı:
“Mehmet Dallı, Necip Fazıl Çırak, Arda Silahlı, Utku Okan Saylan, Turhan Karabulut, Abdurrahman Özkul gibi birçok çocuğumuz, denetimsizlik nedeniyle hayatını kaybetti. Bu çocuklara ne gerçek bir meslek kazandırılıyor ne de güvenli bir ortam sağlanıyor. Bu doğrudan emeğin sömürüsüdür.”
Kılıç’ın çözüm önerileri şöyle:
- Gerçek mesleki eğitim, devlet güvencesi altında ve çocuk haklarına uygun şekilde düzenlenmelidir.
- MESEM'ler, çocukların fiziksel ve psikolojik gelişimini gözeten bağımsız denetim mekanizmalarına tabi olmalıdır.
- Stajyer çocuklar, asla ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz. Koruyucu ekipman ve iş güvenliği zorunlu olmalıdır.
- Çocukların eğitime devamı garanti altına alınmalı; işten ayrılan öğrenci eğitim hakkını kaybetmemelidir.
- Tüm bu uygulamalar, Anayasa'nın laik ve bilimsel eğitim ilkesine uygun olarak planlanmalıdır.
