İzmir Milletvekili İbrahim Akın, Aliağa’da 2014 yılından bu yana ruhsatsız olarak çalışan termik santrali Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı. Akın, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’a yönelttiği yazılı soru önergesinde, bu hukuksuz faaliyetin nasıl sürdüğünü sorguladı.
İzmir’de 11 Yıldır Ruhsatsız Faaliyet Gösteren Santral Meclis Gündeminde: Hangi Kurumlar Göz Yumdu?
Aliağa ilçesindeki İzdemir Enerji Elektrik Üretim A.Ş.'ye ait termik santralin, 4 Nisan 2014'ten beri ruhsatsız çalıştığı iddiaları gündeme geldi. Santralin, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 2023 yılında mühürlenmesine rağmen faaliyet göstermeye devam ettiği ifade ediliyor.
İzmir Milletvekili İbrahim Akın, bu gelişmeleri dikkate alarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’tan yazılı yanıt talep etti. Akın, şu şekilde konuştu: “Aliağa ilçesinde bulunan İzdemir Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’ye ait termik santral, 4 Nisan 2014'ten bu yana ruhsatı olmaksızın çalışmaya devam etmektedir. Ayrıca 2023 yılında belediye tarafından mühürlenmesine rağmen bu santralin hukuki süreçlere ve idari yaptırımlara rağmen üretime devam edebilmesi ve bu duruma hangi kurumların göz yumduğu önemli bir sorudur. Santralin çevresindeki tarım arazilerine ve zeytinliklere zarar verdiği, ayrıca çevre ve halk sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğu yönündeki iddialar endişeleri artırmaktadır.
Aliağa’daki bu durum, ne yazık ki Türkiye genelindeki bir tekil vaka değildir. Ülke genelinde birçok işletmenin, maden sahalarından sanayi tesislerine kadar gerekli Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporları olmadan veya ruhsatsız faaliyet göstermeye devam etmesine dair yoğun şikayetler bulunmaktadır. Yeni yasalar, anayasanın sağlıklı bir çevrede yaşama hakkını ve ekolojik dengeyi korumaya yönelik hüküm ve güvencelerinin, sermaye karşısında yeterince savunulmadığını göstermektedir. Kamu idaresinin ve ilgili bakanlıkların bu hukuksuzlukları önleme ve denetleme konusundaki görevlerini ne ölçüde yerine getirdikleri ise yurttaşlarca sorgulanmaktadır.
Bu Bağlamda;
İzmir Aliağa’da ruhsatsız çalışan İzdemir Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin faaliyetini sürdürebilmesi için Bakanlığınız veya bağlı kuruluşlarınız tarafından herhangi bir üretim, işletme veya geçici faaliyet belgesi verilmiş midir? Eğer verilmişse, bu belgelerin yasal dayanağı nedir?
Bir enerji santralinin, ulusal elektrik şebekesine elektrik satışı yapabilmesi için hangi izin ve lisanslara sahip olması gerekmektedir? Ruhsatsız bir tesisin ürettiği elektriğin ulusal sisteme dahil edilmesi ve satışı teknik ve hukuki olarak nasıl mümkün olabilmektedir?
Aliağa’daki santralin 11 yıldır ruhsatsız bir şekilde ürettiği ve ulusal şebekeye sattığı elektrikten elde ettiği gelir ne kadardır? Haksız kazanımların tespiti durumunda, bu kazancın kamuya iade edilmesi için bir mekanizma mevcut mudur?
Türkiye genelinde, Bakanlığınızdan üretim lisansı almış ancak faaliyet gösterdiği alana ilişkin diğer yasal gereklilikleri (işletme ruhsatı, çevre izni vb.) yerine getirmemiş kaç adet enerji santrali bulunmaktadır? Bu santrallerin denetimi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile nasıl bir koordinasyon mekanizması işletilmektedir?
Ruhsatsız bu tesis, mahkeme kararlarına rağmen prosedürleri yerine getirmeden çalışmaya devam etmektedir. Bu durumda, tesisi kapatmayı düşünüyor musunuz?
Enerji üretimini artırma hedefinin, çevre mevzuatı ve yerel yönetimlerin ruhsatlandırma yetkilerini göz ardı etmesine neden olup olmadığına dair bir değerlendirme söz konusu mudur?
Bakanlığınız, enerji yatırımlarının çevresel ve sosyal maliyetlerini gözeterek sürdürülebilir bir enerji politikasını hayata geçirmeyi planlamakta mıdır?
