2018 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Bölümü'nden mezun olan Balca Yılmaz (32) ve Çağlar Erat (32), kendi teknoloji şirketlerini kurmaya karar verdi. İzmir'de küçük bir ofis kiralayarak faaliyetlerine başlayan genç girişimciler, inovasyon yolculuklarına adım attı.
TÜBİTAK Desteği ile İlk Adım
İlk projeleri olarak 360 derece çekim yapabilen uzaktan kontrollü su altı robotunu geliştiren Yılmaz ve Erat, bu projeleri için TÜBİTAK'tan destek aldı. Şu anda pek çok hidroelektrik santralinde kullanılan bu su robotuyla önemli bir başarı elde ettiler. İlk projelerinin ardından yeni fırsatları değerlendiren girişimciler, bir arkadaşlarının önerisi üzerine rüzgar türbini kanatlarında meydana gelen arızaları incelemeye başladılar.
Türbin Kanatlarına Erken Uyarı Çözümü
Rüzgar enerjisi firmalarıyla doğrudan iletişim kurarak türbin kanatlarıyla ilgili arızalar ve enerji kayıpları hakkında detaylı bilgi edinen Yılmaz ve Erat, sorunları önceden tespit edebilmek için bir erken uyarı sistemi tasarladı. Geliştirdikleri cihaz, türbinlere monte edilen mikrofon ve sensörler vasıtasıyla kanatlardan gelen sesleri analiz ediyor ve yapay zeka kullanarak potansiyel arızaları belirliyor. Bu inovatif cihazın adı “Windrover”. Türbine yerleştirildiğinde, kanatların düzgün çalışıp çalışmadığını ses analizi ile kontrol eden cihaz, olası bir arızayı mobil uygulama üzerinden ilgili firmaya bildiriyor. Böylece, daha büyük sorunlar oluşmadan önlem alınabiliyor. Yılmaz ve Erat, cihazlarını Türkiye'nin yanı sıra Fransa, İngiltere, İspanya, İskoçya ve Almanya'daki 500'ün üzerinde rüzgar türbinine entegre etmeyi başardı.
Avrupa'da Büyüme Hedefi
Balca Yılmaz, girişimcilik serüvenlerinin üniversite yıllarında başladığını, bu süreçte ortağı Erat ile birlikte çeşitli projeler hazırladıklarını belirtti. Eğitimlerinin ardından şirket kurarak çalışmalarına devam ettiklerini ifade eden Yılmaz, su altı robotunu hidroelektrik santrallerinin hizmetine sunduklarını aktardı. Rüzgar türbinlerinin bakımında yaşanan teknoloji açığını fark ettikten sonra bu alana yöneldiklerini dile getiren Yılmaz, “Cihazımız halihazırda Türkiye, Fransa, İtalya ve İskoçya'da 500'den fazla kuruldu. Şu anda 15 kişilik ekibimiz ile Avrupa pazarına odaklanıyoruz. Yatırımcılar, girişimciliğimize güven duydu ve bu noktaya gelmek gurur verici.” şeklinde konuştu.
Kanat Seslerinden Veri Toplama Yöntemi
Çağlar Erat, rüzgar türbinlerinin zorlu coğrafi koşullara kurulduğunda kanatlarda hasar oluşabileceğini ifade etti. Kanatlardaki arızanın enerji verimliliğini olumsuz etkilediğini belirten Erat, “Erken müdahale edilmediğinde zararların boyutu artabiliyor. Cihazımız, rüzgar türbini kanatlarındaki arızaların tespit edilmesi ve onarılmasını sağlamaya yönelik çalışıyor. Özel bir mikrofon sistemi ile sıcaklık, nem ve basınç sensörleri kullanarak kanatların çıkardığı sesler üzerinden veri topluyoruz. Yapay zeka destekli sistemimiz, normal çalışma koşullarında bir değişiklik olduğunda bilgi alıyor ve durumu müşteriyle anında paylaşıyor. Ülkemize böylesine yenilikçi bir cihaz kazandırdığımız ve ihracat başarısı gösterdiğimiz için mutluyuz.” dedi.
“Sistem Kendini Isbatladı”
Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği Başkanı Alper Kalaycı, rüzgar türbinlerinde en kritik unsurlardan birinin kanatlar olduğunu vurguladı. Dış hava koşulları ve sürekli hareket halinde olmalarının yanı sıra kanatların ciddi bir baskıya maruz kaldığını belirten Kalaycı, “Genç mühendislerin geliştirdiği bu izleme sistemi, olası büyük hasarların daha küçükken tespit edilmesine ve önlem alınmasına olanak tanıyor. Ayrıca cihazın sadece Türkiye'de değil, yurtdışındaki projelerde de kullanılması, sistemin güvenilirliğini kanıtlıyor. İhracatımızı katma değeri yüksek teknolojilere yönlendirmek oldukça önemlidir.” dedi.
