Aliağa Termik Santrali'nin 2014 yılından bu yana ruhsatsız olarak faaliyet gösterdiği belirlendi. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilen denetimlerde, santralin ruhsatsız olduğu tespit edildi. Mahkeme kararlarına rağmen kapatılmaması, çevre örgütleri ve hukukçuların tepkisini çekti. Yetkililere çağrıda bulunan gruplar, santralin derhal kapatılmasını talep ediyor.
Kirletici Endüstri Tesislerinin Devam Eden Faaliyetleri
Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP) tarafından yapılan açıklama şu şekilde:
“Aliağa’daki kirletici endüstri tesisleri, bölgemizi ve dünyayı kirletmeye devam ediyor. Küresel iklim krizinin en önemli sebebi olan fosil yakıt sanayisinden biri durumundaki Aliağa Termik Santrali, 4 Nisan 2014 tarihinden itibaren faaliyet göstermektedir. Birçok dava açılmasına ve mahkeme kararlarının verilmesine rağmen santral faaliyetlerine devam etmektedir. Avukatlarımızın ulaştığı son dava dosyası, Aliağa Termik Santrali’nin faaliyetinin durdurulması yönündeki mahkeme kararlarına rağmen çalışmaya devam ettiğini ortaya koyuyor.”
Mahkeme Kararının Arkasında Dolaşılmış
Öncelikle, Anayasa Mahkemesi’nin 13.12.2023 tarihli 2019/29604 başvuru numaralı ihlal kararı dikkate alınmamış; yapılan yeniden yargılama sonucunda çıkan ÇED olumlu kararlarının iptali uygulanmamıştır. 2009/7 sayılı genelgeye dayanarak verilen 6 Mart 2025 tarihli ÇED kararı, mahkeme kararlarının arkasından dolanıldığı anlamına gelmektedir.
Büyükşehir Faaliyete Men Kararı Verdi
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı denetimlerde, termik santralin çalışmaya başlamadan önce alması gereken işyeri açma ve çalışma (1. sınıf Gayrisıhhi Müessese-GSM) ruhsatının eksik olduğu belirlendi. Bu tespit üzerine, İzmir Büyükşehir Belediye Encümeni 03.03.2025 tarihinde “Termik santralin işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyet gösterdiğinden, ruhsat alınıncaya kadar faaliyetten men” kararı aldı. Santral, 22 Mart 2025 – 15 Nisan 2025 tarihlerinde faaliyetine ara verdi, bunun nedeni ise şirketin “bakım çalışmaları” açıklaması olarak belirtildi.
EGEÇEP olarak, 06.03.2025 tarihinde “kanuna karşı hile ÇED olumlu kararı”nın iptali için açtığımız davanın yanı sıra, İzmir BŞB Encümeni’nin 03.03.2025 tarihli “ruhsat alınıncaya kadar faaliyetten men” kararının iptali için başvuru yaptık. Talebimiz üzerine dava dosyası UYAP sisteminde avukatlarımızın incelemesine açıldı ve çok önemli bilgi ve ara kararlara ulaşıldı. Sırasıyla;
İzmir Büyükşehir Belediyesi Encümen kararının iptali davası 11 Mart 2025 tarihinde açıldı.
Davacı İZDEMİR ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİ'nin yürütmeyi durdurma talebi üzerine mahkeme, “idarenin birinci savunması ile işlem dosyası geldikten sonra karar verilmesine” karar verdi.
Buna itiraz edilerek, İzmir Bölge İdare Mahkemesi tarafından 14.03.2025 tarihinde “savunma alınması ve ara kararı cevabı gelinceye kadar yürütmenin durdurulmasına” karar verilmiştir. Bunun ardından, idare mahkemesi 05.05.2025 tarihinde İzmir Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nden, “termik santral için işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenip düzenlenmediğinin sorulmasına” dair karar vermiştir.
İzmir Valiliği tarafından 22.05.2025 tarihli yazıda, bir işyeri açma ve çalışma ruhsatının düzenlenmediği cevabı verilmiş; ardından 12.06.2025 tarihli “davacının yürütmenin durdurulması isteminin reddine” karar verilmiştir. Bu karar, İzmir 3. İdare Mahkemesi 2025/391 Esas numarasıyla kaydedilmiştir.
Davacı şirketin itirazı ise, İzmir Bölge İdare Mahkemesi’nin 03.07.2025 tarihinde verdiği kesin kararla reddedilmiştir (İzmir Bölge İdare Mahkemesi Yedinci İdari Dava Dairesi 2025/673 Y.D. İtiraz nolu).
Bu kararlara göre, Aliağa Termik Santrali 4 Nisan 2014 tarihinden beri 1. sınıf GSM işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyet göstermektedir. Bu durumun yaratmış olduğu kanunsuzluğa ilişkin idari, cezai soruşturma ve diğer başvuru haklarımızı saklı tutuyoruz.
Derhal Durdurulması Talep Ediliyor
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve İzmir Valiliği’nden; ruhsatsız çalışan Aliağa Termik Santrali’nin faaliyetinin derhal durdurulmasını talep ediyoruz. Aliağa’nın, bölgemizin ve gezegenin çevre ile toplum sağlığına karşı işlenen suçların takipçisi olacağımızı, yaşamı savunmaya devam edeceğimizi kamuoyunun bilgisine sunuyoruz.
