Karaburun’un Küçükbahçe Mahallesi’nde, Nano Yenilenebilir Enerji A.Ş. tarafından inşa edilmesi planlanan 24 MWm gücündeki DGES ve 16 MWe/16 MWh elektrik depolama tesisinin ÇED Olumlu kararı, Çevre ve Şehircilik İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından 10 Mayıs 2025 tarihinde verilmişti. Projenin Nihai ÇED Raporu, Karaburun Yerel Fok Komitesi tarafından hazırlanarak ilgili resmi kurumlara iletilirken, Küçükbahçe, Parlak, Merkez, İskele ve Anbarseki muhtarları projeye karşı itirazlarını sundu. Bunun yanı sıra proje, yargıya taşınarak, ÇED Olumlu kararının iptali için dava açıldı.
“Küçükbahçe’nin Kadim Kültürüne ve Tarım Alanlarına Zarar Verecek”
İzmir 2. İdare Mahkemesi’nde 2025/1062 Esas numarasıyla açılan davaya dair bilirkişi incelemesi 21 Kasım’da gerçekleştirildi. Bu incelemede Küçükbahçe Muhtarı Gizem Tezel Dağdelen, köy adına hazırlanan raporu mahkeme heyetine sundu. Dağdelen, GES projesinin Karaburun–Ildırı Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi içerisinde bulunduğunu dile getirerek, proje alanının büyük bir kısmının mera komisyonu tarafından tescillenmiş ve Küçükbahçe köyüne ait mera alanlarından oluştuğunu ifade etti. Ayrıca, “Proje alanına en yakın yerleşim yerleri 100 metre mesafede yer almaktadır. Küçükbahçe, İzmir’in gıda tedariği açısından önemli bir merkezdir. Yarımadada tarım ve hayvancılığın azaldığı aşikardır. DGES projesinin gündelik yaşamı, tarım ve hayvancılığı olumsuz etkileyeceği net bir durumdur. Küçükbahçe’nin kadim kültürü, merası ve yaşam alanları zarar görecektir. Bu sebeple, Nano Yenilenebilir Enerji Yatırımları A.Ş. tarafından yapılan projenin “ÇED Olumlu” kararı iptal edilmelidir. Mahkeme heyetine sunduğumuz raporun dikkate alınacağını umuyoruz.” şeklinde konuştu.
“Binlerce Yılda Oluşan Bitki Örtüsü ve Habitat Alanları Tahrip Olacak”
Karaburun Yerel Fok Komitesi ve Karaburun Sivil İnisiyatif, projeye dair ortak açıklamalarında, Karaburun Yarımadası’nın 2019 yılında ÖÇKB olarak ilan edilmesine rağmen, bölgede verilen yatırım izinlerinin ekosistem üzerindeki etkilerinin yeterli şekilde değerlendirilmediğini belirtti. DGES projesinin Nihai ÇED Raporunda yapılan kümülatif etki analizinin yetersiz olduğu vurgulanırken, projenin Karaburun–Ildırı Körfezi ÖÇKB kararından önce tanımlanan yenilenebilir enerji lisans sahalarında yer almadığı, ön lisansın ise ÖÇKB ilanından sonra verildiği ifade edildi. İnisiyatif, “ÖÇKB ve Küçükbahçe Mahallesi sınırları içinde binlerce yılda oluşmuş bitki örtüsü ve habitatların tahrip olmasına neden olacak bu projenin, bölge halkının tepkilerine rağmen Bakanlık tarafından onaylandığını vurgulamak istiyoruz. İzmir 2. İdare Mahkemesi’ne açılan bu davada “ÇED Olumlu” kararının iptal edilmesini bekliyoruz.” dedi.
DGES Projesinin Nihai Raporu, “GES ve depolama alanında doğal habitatlar ve bitki örtüsü geri dönüşümsüz olarak tahrip edilecektir.” şeklinde uyarılara yer veriyor.
Nihai Rapor'da projeye yönelik itirazlara verilen cevaplarda;
- “Güneş Enerji Santrallerinin tarım ve hayvancılığa olumsuz etkileri olduğuna dair literatürde herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.” denilmektedir. Ancak bölgedeki rüzgar enerji santrallerinin mera ve tarım alanları üzerindeki etkilerinin yoğun bir şekilde tartışıldığı bilinmektedir. Ayrıca, projenin afet planlaması ve yerleşim alanlarına olan mesafesi de ele alınması gereken önemli bir konudur.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı, alanın gıda tedariği açısından hayati öneme sahip bir mera alanı olduğunu belirterek projeye olumsuz görüş bildirmiştir. Muhtarlar, projeye ilişkin endişelerini dile getirerek, hayvancılığın ve tarımın azaldığını, projenin etkilerinin belirsiz olduğunu ifade etmişlerdir. Belediye, bu itirazları değerlendirirken “yalnızca mera tahsisi yapılmadan bir işlem gerçekleşmeyecektir.” şeklinde yanıt vermiştir.
- “Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, projeye ilişkin uygun görüş vermiştir; ancak koruma bölgesine dair bir yönetim planı bulunmamaktadır. 1/25000 Nazım İmar Planlarına yapılan 939 itiraz sonrasında planlar 25.06.2025 tarihinde askıya alınmıştır. Bunun yanında, projenin yerleşim alanlarına mesafesi ile ilgili bazı plan kararlarıyla uyumsuzluklar olduğu ifade edilmiştir.”
- “Proje alanında IUCN Kırmızı Liste’de yer alan türlerin bulunmadığı belirtilmektedir. Ancak Ekosistem Değerlendirme Raporu, projeye dair potansiyel türlerin listesine ve uzman görüşlerine yer vermektedir.”
Alandaki türlere dair Ekosistem Değerlendirme Raporundaki bilgiler şunlardır;
Kuş türleri için:
- “Proje faaliyetleri, kuş faunasının yaşam alanlarına olumsuz etki yaratabilir.”
- “Faaliyet sahası ve çevresinde tespit edilen kuş türleri, IUCN listesinde yer almaktadır.”
- “Yüksekten uçan kuşların yan yana dizilmiş güneş panellerini su yüzeyi olarak algılaması nedeniyle çarpma riski bulunmakta ancak bu konuya dair yeterli literatür mevcut değildir. Özellikle su kuşlarının yoğun bulunduğu yerlerde GES projeleri için detaylı araştırmalar yapılması önerilmektedir.”
Flora için:
- “GES ve depolama alanında doğal habitatlar ve bitki örtüsü geri dönüşümsüz şekilde tahrip edilecektir. Bu durum, flora türlerinin popülasyonları üzerinde olumsuz etkiler yaratacaktır.”
