İzmir'in güneydoğusunda, Ödemiş'e 30 kilometre mesafede yer alan Beydağ, Aydın Dağları'nın eteklerinde, Küçük Menderes Irmağı'nın bereketli kıyılarında tarih ve doğayla iç içe bir ilçe olarak dikkat çekiyor. Doğusunda Nazilli, güneyinde Sultanhisar, kuzeyinde Kiraz, batısında ise Ödemiş'in köyleriyle çevrili olan Beydağ, coğrafi konumunun yanı sıra binlerce yıllık tarihiyle de önemli bir kültürel mirasa ev sahipliği yapıyor.
Antik Dönemlerden Günümüze Beydağ
Kaystros olarak da bilinen Küçük Menderes Irmağı, Kiraz'dan doğarak Beydağ ve Ödemiş üzerinden ovaya yayılır. Ovanın tarımsal verimliliği, antik çağlardan beri bu bölgeyi cazip hale getirmiştir. Ovanın bilinen tarihi M.Ö. 3000'li yıllara, Eski Tunç Çağı'na kadar uzanmaktadır. Hititler, Frigler, Kimmerler, Lidyalılar ve Persler gibi birçok medeniyetin egemenliği altında kalan bölge, M.Ö. 334’te Büyük İskender'in hâkimiyetine geçmiştir.
Roma döneminde “Kilbianos Ovası” olarak bilinen bu alan, Bizans döneminde önemli bir Hıristiyanlaşma merkezi olmuştur. Bölgede piskoposluk merkezleri kurulmuş ve Pyrgion (Birgi), Koloe (Kiraz), Palaiopolis (Beydağ) gibi şehirlerde inanç temelli yapılar ortaya çıkmıştır.
Palaiopolis'ten Balyambolu'ya Geçiş
Beydağ'ın ismi tarih boyunca birçok kez değişiklik göstermiştir. Bizans döneminde “Palaiopolis” yani “Eski Şehir” olarak adlandırılan bu yer, 13. yüzyılda Türklerin yerleşmesiyle “Balyambolu” adını almıştır. Bu isim, 17. yüzyılda Evliya Çelebi tarafından da kullanılmaktadır. Seyahatnamesi'nde, kasabanın 300 evli, camili, hanlı ve hamamlı yapısıyla gelişmiş bir yerleşim alanı olduğu; özellikle pamuk ve biyan kökü ile tanındığı belirtilmiştir.
Osmanlı Döneminden Cumhuriyet'e Beydağ
1426 yılında Osmanlı topraklarına katılan Beydağ, 1867 Vilayetler Nizamnamesi ile bucak statüsü kazanarak Ödemiş'e bağlandı. Yunan işgali sırasında, 15 Mayıs 1919'dan itibaren başlayan direnişte Bozdağ ve çevresiyle birlikte Beydağ önemli bir cephe haline geldi. Efe ve zeybeklerin önderliğinde halkın omuz omuza verdiği mücadele, Türk ordusunun 30 Ağustos 1922'de kazandığı zaferle sonuçlandı.
İlçe Statüsü ve Ekonomik Dönüşüm
04 Temmuz 1987 tarihinde ilçe statüsü kazanan Beydağ, tarihsel kimliğini korurken tarımsal üretim ve hayvancılıkla kalkınmayı sürdürmektedir. İlçe halkının büyük bölümü aile temelli tarım ve hayvancılıkla ilgilenmektedir. Modern tarım tekniklerinin yaygın kullanıldığı ilçede yılda iki hatta üç ürün alınabilen tarlalar mevcuttur.
Kestane (2.500 ton), incir (1.500 ton), zeytinyağı (750 ton) ve Halıköy Ovacık Yaylası'nda üretilen barbunya (1.000 ton) bölge ekonomisinin önemli ürünlerindendir. Patates, domates, karpuz ve biber gibi tarım ürünleri de çiftçilerin gelir kaynağını oluşturur.
Hayvancılıkta Yükselen Merkez
Beydağ'da son on yılda büyükbaş hayvancılık önemli bir ivme kazanmıştır. Modern besi çiftliklerinde günlük ortalama 50 ton süt toplanmakta ve mandıralara sevk edilmektedir. İlçede yaygın olarak silajlık mısır ekimi de yapılmakta, bu durum hayvancılığı desteklemektedir.
Sanayi ve El Sanatları
Beydağ sanayisinde zincir fabrikaları en büyük payı alır. Bu tesislerde hayvan zinciri, kar zinciri ve çivi üretimi yapılmakta ve yaklaşık 200 kişiye istihdam sağlanmaktadır. Ayrıca ilçede marangozluk, terzilik, ayakkabıcılık, demir doğrama ve çilingirlik gibi küçük el sanatları da faaliyet göstermektedir.
Madenlerle Geçmiş, Direnişle Gelecek
Bir zamanlar bir maden kasabası olan Beydağ, Etibank Halıköy maden işletmesinin kapanmasıyla ekonomik daralma yaşamış olsa da 2007 yılında özelleştirilen antimuan madeniyle yeniden canlanmıştır. Günümüzde bu maden işletmesi 50 kişiye istihdam sağlamaktadır.
Beydağ'a Ulaşım Nasıl Sağlanır?
Özel araç ile İzmir merkezden Isparta – İzmir Yolu/E87 üzerinden hareket edebilir; ardından Gökçen Yolu ve Tire Ödemiş Yolu'ndan Beydağ'a gidebilirsiniz. İzmir merkezden 145 kilometre uzaklıkta bulunan Beydağ'a yolculuk süresi yaklaşık 2 saat 14 dakika sürmektedir.
Alternatif olarak, D550 üzerinden Isparta – İzmir Yolu/Mürselpaşa Blv. ve Yeşildere Cd./D300/D550 yollarını kullanarak Beydağ'a ulaşabilirsiniz. İzmir merkezden bu güzergâh 130 kilometre olup yolculuk süresi yaklaşık 2 saat 21 dakikadır.
Bir başka rota ise, Isparta – İzmir Yolu/E87 ve D310 rotasını takip ederek Beydağ'a ulaşmaktır. Bu güzergah 137 kilometre olup, yolculuk süresi 2 saat 17 dakika sürmektedir.
Toplu taşıma ile ulaşım sağlamak isteyenler için doğrudan Beydağ'a giden hatlar bulunmamaktadır. Beydağ'a en yakın olan Ödemiş'e toplu taşıma ile ulaşıp, oradan kalkan dolmuşlarla Beydağ'a geçiş yapabilirsiniz.
