TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu, orman yangınlarıyla mücadeledeki eksiklikler ve iklim krizi ile ilgili yapılan kapsamlı bir değerlendirme sonucunda önemli bir açıklama yayımladı. Açıklamada, “Ülke gündemi her zamanki gibi yoğun. Ancak yanan ormanlarımız hak ettiği önemi göremiyor. Yangınlar genellikle aşırı sıcaklık ve rüzgarla geçiştiriliyor; mücadeledeki eksiklikler ise göz ardı ediliyor” ifadelerine yer verildi.
Gerçek şu ki, doğal varlıklarımız ve ormanlarımız her zamankinden daha büyük bir tehdit altındadır. Bu durum, geleceğimiz açısından oldukça kaygı vericidir. OGM kayıtlarına göre, 1937-2014 yılları arasında meydana gelen 98.936 orman yangınında toplam 1.649.643 hektar orman alanı zarar görmüştür. 2015-2024 yılları arasında meydana gelen 27.332 adet yangında ise 257.622 hektar orman alanı tahrip olmuştur. İlgili verilere göre, geçmişe oranla orman yangınları sayısı ve zarar gören alanlar katlanarak artmaktadır.
Yangınların çıkış nedenleri değerlendirildiğinde; %29,5'inin ihmal, %4,5'inin kasıtlı, %5,6'sının ise kazalar nedeniyle meydana geldiği ortaya çıkmıştır. Geçtiğimiz yıl Orman Genel Müdürlüğü (OGM) verilerine göre, 1937-2014 ve 2015-2024 dönemi karşılaştırıldığında yıllık ortalama yangın sayısı ve yanan alan miktarında belirgin bir artış olduğu gözlemlenmiştir. Yangınların artışında iklim değişikliği, kuraklıklar ve artan sıcaklıklar etkili olsa da, siyasi iktidarın da önemli hataları olmaktadır.
Bu yılın yaz mevsiminin ilk ayı geçmeden, İzmir ve ülke genelinde çıkan yangınlar sonucunda binlerce hektar orman alanı tahrip olmuştur. Orman yangınlarıyla mücadele eden çalışanlara ve emekçilere, zorlu koşullarda gösterdikleri çaba için teşekkür etmek gerekir. Ancak, sezonun başında yaşanan büyük yangınlar, endişeli bir yaz sezonu beklediğimizi göstermektedir.
Orman Yangınlarına Karşı Ne Yapmalıyız?
Yangınlarla mücadele için, eldeki imkanlarla yetinmek yerine daha kapsamlı önlemler alınması gerekmektedir. Bu noktada vatandaşları uyarmak ve yangın öncesinde tedbirler almak büyük önem taşımaktadır. Yangın sonrası yapılacak değerlendirmelerin yanı sıra, yangınların nedenleri üzerine derinlemesine bir çalışma yapılması gereklidir.
Orman yangınları ile mücadelede yeterli personel, ekipman ve teknik donanıma sahip olunduğu ifade edilse de, gerçekte sahada daha etkin bir mücadele gereklidir. Yangınla mücadelede kara ve hava destekli sistemin bir arada yürütülmesi şarttır.
Yangınlar esnasında sahada yeterli personel bulunmadığında, yangınlar doğal seyrine bırakılmakta ve zararın büyümesine yol açmaktadır. Ayrıca, yanan alanların imara açılması anayasal bir suç olup, bu durum kamuoyunda algı yaratmamalıdır.
Son yıllarda, orman köylülerinin ormanla ilgili sorumluluklarının kaldırılmış olması, yangınlarla mücadelede etkin katılımın azalmasına yol açmıştır. Ayrıca, orman yangınları için ayrılan bütçede kesinlikle kısıntıya gidilmemeli, kaynaklar güçlendirilmelidir.
Orman yollarının bakımının yapılması ve elektrik hatlarının kontrol edilmesi gibi tedbirlerin yanı sıra, meteorolojik uyarılara dayanarak yerel yönetimlerle koordineli bir şekilde hareket edilmelidir.
Ortaya çıkan yangınlarla mücadelede, yine tüm tarafların daha etkin bir koordinasyonla çalışarak, ormanlarımızı koruma ve geliştirme odaklı bir yönetim ve örgütlenme biçimine geçilmesi gerekmektedir. Ormanlarımız, gelecek nesillerin emanetidir ve bunları korumak herkesin sorumluluğudur. Bu vesileyle ormanlarımıza sahip çıkılması yönünde tüm halkımızı ve siyasi iktidarları etkin tedbirler almaya davet ediyoruz. Daha fazla hasar olmadan, bir yangın sezonu geçirmeyi diliyoruz.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu
