İzmir’in Gaziemir ilçesinde yıllardır kamuoyunun gündeminde olan radyoaktif ve tehlikeli atık sorununu çözmek üzere yürütülen temizlik çalışmaları devam ederken, bu konuda önemli bir açıklama TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Genel Başkanı Ahmet Kırmızı’dan geldi. Kırmızı, eski kurşun fabrikası çevresindeki süreçlerin devlet denetiminde yürütüldüğünü belirtti.
“Maddelerin Etkisi Azalmış Durumda”
Kırmızı, Gaziemir’deki alanın uzun yıllar akü geri kazanım tesisi ve kurşun üretim fabrikası olarak kullanıldığını hatırlatarak, 18 yıl önce yapılan tespitlerde belirli bölgelerde radyoaktif bulaşık bulunduğunu aktardı. “Bilimsel çalışmalar, radyoaktif maddenin yalnızca belli noktalarda olduğunu göstermektedir. 70 dönümlük arazinin büyük kısmında ise tehlikeli atıklar mevcuttur. Europium 152 ve 154 gibi izotopların yarılanma ömürleri dolmak üzeredir. Bu maddelerin etkisi geçen sürede büyük ölçüde azalmıştır” dedi.
“Vatandaşların Kafası Karıştırıldı”
Kırmızı, zamanla kamuoyunda oluşan bilgi kirliliğine dikkat çekerek, “Bu alan için Çernobil, radyasyon üretim merkezi, nükleer atık sahası gibi tanımlamalar yapıldı. Uzman olmayan kişiler elinde cihazla sahaya girip açıklama yaptı. Bu da vatandaşların kafasını karıştırdı” ifadelerini kullandı.
“Süreç Yetkili Kurumların Denetiminde Yürütülüyor”
Temizlik sürecinin, devletin yetkili kurumlarının denetiminde ilerlediğini vurgulayan Kırmızı, Ticaret Bakanlığı, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile TENMAK’ın koordineli çalıştığını ve sahada görevli Ekovar Çevre Grup’un tüm faaliyetlerinin bu kurumlarca denetlendiğini belirtti.
“Süreci Başından Bu Yana Takip Ediyoruz”
Kırmızı, Türkiye genelinde 230 noktada radyasyon ölçüm istasyonu bulunduğunu hatırlatarak, Gaziemir’in de bunlardan biri olduğunu belirtti. “Sistem eşzamanlı çalışıyor, bir anormallik olduğunda otomatik harekete geçiyor. Biz de süreci başından bu yana takip ediyoruz. Kurumlardan bilgi alamadığımız hiçbir dönem olmadı” dedi. Kırmızı sözlerine şöyle devam etti:
“Asıl üzerinde durulması gereken konu, Türkiye’nin bu sorunu çözme iradesini göstermesi ve süreci akredite kuruluşlarla yürütmesidir. Bu tür çalışmalar kuşkusuz eleştirilebilir, öneri sunulabilir. Ancak kurumları siyasete alet etmek ya da uzmanları zan altında bırakmak doğru bir yaklaşım değildir.”
“Atıklar Ancak Yetkili Kurumların İzniyle Sahadan Çıkarılabilir”
“Radyoaktif atıklar, yalnızca yetkili kurumların izniyle sahadan çıkarılabilir. TENMAK onayı olmadan hiçbir atığın taşınması mümkün değildir. Son olarak sondaj izni verilmesi ve kazıların başlaması, sürecin şeffaf ve bilimsel bir temelde yürütüldüğünün göstergesidir.”
Ekovar’ın Açıklamalarına Değindi
Kırmızı, alanda temizlik çalışmalarını sürdüren Ekovar Çevre Grup’un açıklamalarına da değinerek, “Firma temizlik yaptığını beyan edebilir ancak süreci tamamlayacak olan devletin onayıdır. Hiçbir kurum, uluslararası denetim altında olan bir konuda kontrolsüz adım atmaz. Yapılan çalışmaları yok saymak da büyük bir haksızlık olur” şeklinde konuştu.
“Bilimsellikten Uzak Hareketlere Gerek Yok”
Sürecin bilim dışı yorumlarla gölgelenmemesi gerektiğini belirten Kırmızı, “Ellerine cihaz alıp sahaya gelen ve bilimsel temelden uzak açıklamalar yapanlar mevcut. Bilimsellikten uzak hareketlere gerek yok. Gelinen noktada Sezar’ın hakkını Sezar’a vermek zorundayız. Gaziemir’de süreç bitmeye çok yakın. Takvim henüz sonuçlanmadı ama gelinen durumda çok iyi bir noktadayız. Yapılan çalışmalar oldukça değerli. Ortada bir devlet organizasyonu var ve bunun ciddiyetini taşıyarak yapılan çalışmaları mahallenin sohbet ortamında değerlendirmek doğru değil. Yapılan işleri yok saymak, kabul etmemek veya şüpheli yaklaşmak bilimsellikten uzaktır” dedi.
“Süreci Titizlikle Takip Ediyoruz”
Kırmızı, Çevre Mühendisleri Odası olarak süreci titizlikle takip ettiklerini belirterek, “Bölgede yerinde inceleme yapmak için talepte bulunacağız. Şirketin ‘yaptık’ dediği tüm işlemlerin belgelerini ilgili kurumlardan temin ediyor, doğrulama ve sağlamasını yapıyoruz. Şu ana kadar yanlış giden bir işlemle karşılaşmadık” şeklinde sözlerini tamamladı.
