İzmir’in Gaziemir ilçesinde, 1950’li yıllarda kurşun geri kazanımı amacıyla kurulmuş olan ve 2010 yılında kapatılan Aslan Avcı Dökümhanesi’ne ait eski kurşun fabrikası sahasında yürütülen temizlik çalışmaları sona yaklaşıyor.
2022 yılından bu yana Ekovar Çevre Grup A.Ş. tarafından gerçekleştirilen çalışmalar hakkında bilgi veren Ekovar Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Özer, sahada temizlik işlemlerinin yüzde 92’sinin tamamlandığını ifade etti.
Özer, Ekovar’ın düzenlediği basın toplantısında kamuoyunda sıkça dile getirilen duman ve koku sorununa da dikkat çekerek, geçmişte akü geri kazanımı sırasında gömülen sülfürik asit içeren malzemelerin yağmur ile kimyasal reaksiyona girerek bu dumanları oluşturduğunu söyledi. “Bu dumanların radyasyonla bir ilgisi yok. Biz sahaya girdikten sadece 15 gün sonra bu durumu ortadan kaldırdık” dedi.
Toplantıya; Fizik Yüksek Mühendisi ve RadLab A.Ş. Proje Danışmanı Prof. Dr. M. Atıf Çetiner, Fizik Yüksek Mühendisi ve RadLab Genel Müdürü Levent Aksu ile Ekovar Çevre Grup Gaziemir Proje Koordinatörü Erhan Oymak katıldı.
Yıl Sonuna Kadar Tamamlanması Bekleniyor
Özer, yıl sonuna kadar bölgedeki tüm temizlik faaliyetlerini tamamlamayı planladıklarını dile getirdi. Özer, “Elleçleme sahasında az miktarda cüruf kalmış durumda, bu işlemi de tamamladıktan sonra sondaj aşamasına geçeceğiz. Eğer derin toprak analizlerinde ek bir kirlilik bulunmazsa, İzmir’in uzun yıllardır konuştuğu bu sorunu resmen çözmüş olacağız” ifadelerini kullandı.
“Radyasyondan Değil, Kimyasal Tepkime Sonucu İfade Ediliyordu”
Ahmet Özer, halk arasında sıkça dile getirilen duman ve koku sorununa yönelik geçmişte akü geri kazanımı sırasında gömülen sülfürik asitli malzemelerin yağmur ile kimyasal tepkimeye girerek bu dumanı oluşturduğunu belirtti. Özer, bölgede çalışmalara başladıkları kısa süre içinde bu sorunu çözmeyi başardıklarını vurguladı.
İş Sağlığı ve Güvenliği Vurgusu
Çalışmalar sırasında iş sağlığı ve güvenliği protokollerine büyük bir titizlikle uyduklarını belirten Özer, “Günlük risk değerlendirmeleri yapıyoruz. Çalışanlarımız kişisel koruyucu ekipmanlar ve dozimetreler kullanıyor. Radyasyon ölçümleri RADİSA sistemi ile 24 saat izleniyor. Ölçümler EURDEP üzerinden kamuoyuyla paylaşılıyor” şeklinde konuştu.
“Çalışmalarımız Destek Buluyor”
Bölgedeki halkla ilişkilerin zamanla önemli bir değişim gösterdiğini kaydeden Özer, “İlk geldiğimiz dönemde yoğun koku ve duman nedeniyle bölge sakinlerinde doğal olarak bir tepki oluşmuştu. Ancak bugün yaptığımız çalışmalarla halkın desteğini aldık, teşekkür ediyorlar. Bu bizim için en sevindirici konu. Bilimsel ve şeffaf bir şekilde yürüttüğümüz faaliyetler, kamuoyunun güvenini kazandı” dedi.
Torbalı’da ‘Kaçak Döküm’ İddialarına Cevap
Toplantıda gündeme gelen başka bir konu ise sahadan çıkan inşaat ve yıkıntı atıklarının Torbalı’da izinsiz bir alana dökülmesiydi. Mesut Özer, “Bu atıkların radyoaktif değeri yoktu. Araçlar belediye tarafından gözlemleniyor. Durumu hemen fark ederek Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ile NDK’ya bildirimde bulunduk. Numuneler analiz edildi ve temiz çıktı. Taşıma işlemini gerçekleştiren firma ile ilişkimiz kesildi ve yasal süreç başlatıldı” açıklamasında bulundu.
Radyoaktif Atıklar Temizlendi
Ekovar Proje Koordinatörü Erhan Oymak, sahada 70 dönümlük bir alanda yalnızca üç noktada radyoaktivite tespit edildiğini ve bu noktaların temizlendiğini bildirdi. “TENMAK’a gönderilen radyoaktif atıkların, uluslararası standartlara uygun olarak zırhlı ambalajlarla ve uydu takip sistemli araçlarla taşındı. Sevkıyatlar, NDK denetiminde yapıldı” şeklinde konuştu. Oymak ayrıca, “2012 yılından bu yana sahada bir erken uyarı sistemi mevcut. Bakanlık tarafından 24 saat izlemesi gerçekleştirilmektedir. Bugün geldiğimiz noktada sahada ölçülebilir radyoaktivite tespit edilmemiştir” dedi.
“Ölçülebilir Seviyede Radyoaktivite Tespit Edilmedi”
Proje Uzmanı Merve Aydın, alanda gerçekleştirilen tüm faaliyetleri bir sunumla açıkladı. Aydın, “Geldiğimiz noktada sahada ölçülebilir seviyede radyoaktiviteye rastlanmıyor” dedi.
