İzmir Körfezi'ne hakim bir konumda, şehrin güneyinde, 186 metre yüksekliğindeki Pagos Dağı'nın eteklerinde bulunan Kadifekale, tarihsel derinlikleriyle dikkat çekiyor. M.Ö. 334 yılında, Anadolu'yu Pers egemenliğinden kurtaran Makedonya Kralı Büyük İskender’in emri doğrultusunda, İskender’in generalinden biri olan Lysimachos tarafından inşa edilen bu kale, tarihin izlerini günümüze taşıyor.
Antik kaynaklarda, kalenin inşa edildiği bölgedeki yerleşim hakkında daha önceden bir Leleg topluluğuna ait buluntuların var olduğu iddia edilse de, yapılan kazılarda bu iddiaları doğrulayan herhangi bir bulguya rastlanmamıştır. İzmir, tarih boyunca birçok saldırıya maruz kalmış ve şehir savunmasını güçlendirmek amacıyla surlarla çevrelenmiştir. Kadifekale eteklerinde inşa edilen surlar, Akropol’den Basmane’deki Sart Yolu’na ve Eşrefpaşa’daki Efes Yolu'na kadar uzanmaktadır.
Seyyahların İzmir'i Seyrettiği Yer
Kadifekale, İzmir Körfezi'ne olan hakimiyeti ile eşsiz bir manzaraya sahip. Rivayetlere göre, İzmir'i ziyaret eden seyyahlar, mevcut koşullarda çıkılması oldukça zor olan bu kaleye ter içinde çıkarak, şehri seyretmek zorunda kalırlarmış.
Kadifekale’nin Tarihçesi ve Yıkılışı
Kale, Roma döneminin ardından Orta Çağ’da 1402 yılında Timur orduları tarafından tahrip edilirken, 1668’de İzmir’in büyük depreminden de büyük hasar görmüştür. Günümüze ulaşan kalıntıların çoğunluğunun Orta Çağ dönemine ait olduğu belirtiliyor. Kazılar sonucunda, Helenistik döneme ait yapı kalıntıları da gün yüzüne çıkmıştır. 19. yüzyılda İzmir’i ziyaret eden gezginlerin kayıtlarına göre, Kadifekale’nin büyük bir kısmı o dönemde bile yok olmuş durumdaydı. Günümüzdeki kalıntılar, kalenin moloz taş, kesme taş ve tuğladan inşa edildiğini göstermektedir.
Kalenin Günümüzdeki Durumu
Günümüz itibarıyla Kadifekale’de yalnızca batı yönündeki beş kulesi ile güney duvarlarının bir kısmı ayakta kalmıştır. Yapılan incelemeler, kalenin toplam uzunluğunun yaklaşık 6 kilometre olduğunu ve sur duvarlarını destekleyen kulelerin 20-35 metre yüksekliğindeki yapılar olduğunu göstermektedir. Doğu ve kuzey kısımları ise tamamen yıkılmış durumdadır. Kale içinde ayrıca bir dehliz ve su sarnıcı kalıntısı bulunmaktadır. Sarnıç, moloz taş ve tuğladan inşa edilmiş, üzeri toprak dolgu ile kapatılmış ve iç bölümleri tuğladan yuvarlak kemerli payelerle ayrılmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısında yapılan kazılar neticesinde, sarnıcın tamamı iyi bir durumda gün yüzüne çıkarılmıştır.
İzmir’in Tarihi Hazinesi Kadifekale
Kadifekale, Helenistik dönemin izlerini taşıyan nadir yapılar arasında yer almakta ve İzmir’in tarihi mirasını ziyaretçilerine sunmaktadır. Şehir turizmi ve kültürel miras açısından büyük bir öneme sahip olan bu kale, geçmişin izlerini günümüze taşımaya devam etmektedir.
